عرق شبانه در خواب : علائم، علل و روش های درمان

عرق شبانه، مشکل شایعی است که ممکن است برای شما نیز اتفاق افتاده باشد. در این حالت، فرد در خواب دچار گرگرفتگی شده و به حدی عرق می‌کند که تمامی لباس‌ها  و حتی ملحفه‌ها خیس می‌شود. عرق شبانه علل مختلفی دارد و معمولا در اثر ابتلا به یک بیماری زمینه‌ای رخ می‌دهد. این اتفاق به هر علتی که افتاده باشد باید جدی گرفته شده و مورد پیگیری قرار گیرد. در ادامه به دلایل عرق شبانه در خواب می‌پردازیم و ضمن بررسی علل ایجاد آن، راه‌های پیشگیری و درمان را نیز بیان می‌کنیم.

علائم عرق شبانه و تفاوت آن با عرق معمولی

شاید برایتان پیش آمده باشد که شب از خواب بیدار شوید و خود را خیس در عرق ببینید، تا جایی که تمامی لباس‌ها و حتی ملحفه شما از عرق خیس شده است. در این حالت اگر دمای اتاق معمولی باشد یا لباس زیادی به تن نداشته باشید، باید کمی نگران شوید. این عرق ناشی از گرما نیست! عرق شبانه به دلیل بروز تغییرات هورمونی، ابتلا به بیماری یا در اثر عوارض دارویی ایجاد می‌شود. اگر دچار تعریق شبانه هستید، حتما باید با پزشک مشورت کرده و با بررسی سوابق پزشکی و انجام تست‌های لازم، علت آن را پیدا کنید و مورد پیگیری قرار دهید.

دلایل عرق شبانه

یائسگی: گرگرفتگی یکی از مشکلاتی است که معمولا زنان یائسه در دوران یائسگی با آن مواجه می‌شوند. گرگرفتگی‌ معمولا شب‌ها رخ می‌دهد و با عرق شبانه همراه است.

اختلالات هورمونی: اختلالات هورمونی مانند سندرم کارسینوئید، فئوکروموسیتوم، پرکاری تیروئید و … می‌تواند باعث گرگرفتگی و تعریق شبانه شود.

عفونت: عفونت‌های باکتریایی، قارچی، انگلی و ویروسی از دیگر علل ابتلا به عرق شبانه هستند که می‌توانند نشان‌دهنده بیماری‌ها و مشکلاتی چون سل، انواع آبسه، تب مالت، لیشمانیوز، کوکسیدیومایکوزیس، التهاب استخوان، التهاب دریچه‌های قلب یا حتی بیماری ایدز باشند.

سرطان: از دیگر دلائل عرق شبانه در افراد، ابتلا به برخی از انواع سرطان‌هاست که سرطان لنفوم یکی از آن‌هاست. در صورتی که فرد به سرطان دچار شده باشد علاوه بر عرق شبانه‌، علائم دیگری نیز از خود نشان می‌دهد که یکی از آن‌ها کاهش وزن ناگهانی است.

افت قند خون: افت قند خون بیمار، از دلایلی است که ممکن است عرق شبانه را به دنبال داشته باشد. افرادی که دارای بیماری دیابت هستند و از قرص یا انوسلین برای کنترل قند خون خود استفاده می‌کنند، ممکن است در خواب دچار افت قند خون و عرق شبانه شوند.

بیماری‌های خودایمنی: در این نوع بیماری‌ها سیستم ایمنی بدن درست کار نمی‌کند و به جای مبارزه با سلول‌ها مخرب، به سلول‌های سالم و طبیعی حمله می‌کند. بیماری لوپوس در این دسته بیماری‌ها قرار می‌گیرد که باعث تعریق شبانه می‌گردد.

شرایط نورولوژیک: اگر فرد در شرایطی قرار گیرد که به نخاع یا دیگر اعصاب بدن او آسیبی وارد شود، در معرض عرق شبانه قرار دارد. از جمله این شرایط می‌توان به حباب نخاعی، گشادی نخاع در اثر سانحه، سکته مغزی، سیرنگومیلی و نوروپاتی اتونوم اشاره کرد.

عوارض داروها: برخی از داروها دارای عوارض هستند و ممکن است منجر به عرق شبانه در بیمار شوند. داروهای ضد افسردگی، آسپیرین، استامینوفن و داروهایی که برای درمان‌های هورمونی تجویز می‌گردند، در این دسته قرار دارند و باعث گرگرفتگی و عرق کردن شبانه بیمار می‌شوند.

مواد محرک: مصرف مواد مخدر، داروهای غیرمجاز، الکل، تنباکو یا حتی مصرف بیش از اندازه کافئین از دیگر علل ابتلا به تعریق شبانه است که باید از آن پرهیز شود.

از دیگر مواردی که عرق شبانه را به دنبال دارند می‌توان به استرس، چاقی، بیماری‌های قلبی – ‌عروقی، بیماری پارکینسون و … اشاره کرد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

تعریق شبانه یک اختلال رایج است که ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، اما گاهی اوقات علت ایجاد آن یک بیماری زمینه‌ای است که در آن صورت باید به پزشک مراجعه کرده و ضمن تشخیص علت آن، به درمان بپردازید. مواردی که باید به پزشک مراجعه کنید عبارتند از:

• گاهی اوقات عرق شبانه یک اتفاق موقت است که ممکن است به دلایلی چون فعالیت بدنی زیاد، ورزش سنگین، مصرف نوشیدنی‌های داغ قبل از خواب، مصرف الکل، خوردن غذاهای تند در وعده شام و … اتفاق بیفتد. در این صورت فرد تنها در یک شب دچار تعریق می‌گردد که چندان نگران کننده نیست. در صورتی که تعریق در چند شب متوالی و به صورت منظم رخ دهد، باید به پزشک مراجعه شود.
• گاهی اوقات عرق شبانه به دلیل نوع غذا خوردن، اضافه وزن، تغییرات هورمونی و … رخ می‌دهد. در صورتی که تعریق شبانه آزاردهنده نیست و در خواب شما اختلال ایجاد نمی‌کند، نیاز به مراجعه به پزشک ندارید. با داشتن رژیم‌غذایی مناسب و تغییر در سبک زندگی می‌توانید این اختلال را برطرف سازید. در صورتی که تعریق شبانه باعث مختل شدن خوابتان می‌شود حتما به پزشک مراجعه نمایید.
• در صورتی که عرق شبانه در خواب با علائم دیگری چون تب بالا، سرفه یا کاهش وزن ناگهانی همراه باشد، باید به پزشک مراجعه نمایید تا علت آن را پیدا کرده و بیماری خود را درمان نمایید.

درمان عرق شبانه

در صورتی که با تعریق شبانه مواجه هستید و دلیلی برای آن ندارید، می‌توانید با تغییر در سبک زندگی و رعایت رژیم‌غذایی از آن پیشگیری کنید. نکاتی که باید مورد توجه قرار دهید عبارتند از:

• با باز کردن پنجره اتاق یا استفاده از دستگاه‌های خنک‌کننده، دمای اتاق خود را خنک نگه دارید.
• استفاده از پتو یا لباس‌های گرم در هنگام خواب را کنار بگذارید و سعی کنید لباس‌های خنک و سبک به تن کنید.
• لباس خواب، بالش، ملحفه و … را از جنس نخی و قابل تنفس انتخاب نمایید و پارچه‌هایی با الیاف مصنوعی پرهیز کنید.
• قبل از خواب از خوردن غذاهای تند و نوشیدنی‌های گرم پرهیز کنید.
• رژیم غذایی خود را تغییر داده و از قند و چربی کمتری استفاده نمایید.
• قبل از خواب از انجام فعالیت‌های ورزشی و تحرک بیش از اندازه اجتناب کنید.
• تا جایی که می‌توانید مصرف کافئین را در رژیم غذایی خود محدود کنید.
• در طول روز به اندازه کافی آب بنوشید.
• مصرف دخانیات، مواد مخدر و الکل را کنار بگذارید.
• استرس و نگرانی را از خود دور کنید.
• ساعت خواب خود را تنظیم کنید.