کلسترول خون بالا شرایطی است که باعث می شود سطح خاصی از چربی ها در خون زیاد شود. این وضعیت معمولاً توسط عواملی همچون شیوه زندگی، رژیم غذایی و ژنتیک ایجاد می شود. به ندرت پیش می آید که این وضعیت ناشی از سایر شرایط پزشکی یا برخی داروها باشد
برای درمان کلسترول خون بالا ، پزشک احتمالا تغییرات شیوه زندگی از قبیل ترک سیگار یا رسیدن به وزن سالم را توصیه خواهد کرد . ممکن است برای کاهش و کنترل کلسترول خون بالا ، داروهایی مانند استاتین را نیز تجویز کند. کلسترول خون بالای درمان نشده می تواند منجر به ایجاد پلاک در رگ های خونی ، به نام آترواسکلروز می شود. ایجاد پلاک خطر ابتلا به حمله قلبی ، سکته مغزی و بیماری عروق محیطی را افزایش می دهد.
فهرست مقالات
علل کلسترول بالا خون
شایع ترین علت کلسترول خون بالا ، شیوه زندگی ناسالم است. با این حال ، ژنهایی که شما از والدین خود به ارث می برید ، سایر شرایط پزشکی و برخی داروها نیز ممکن است باعث کلسترول خون بالا شوند. از مهم ترین علت های ایجاد این عارضه می توان به موارد زیر اشاره کرد :
عادات سبک زندگی ناسالم
الگوهای ناسالم غذا خوردن ، عدم فعالیت بدنی و سیگار کشیدن می تواند باعث افزایش کلسترول خون شود. الگوهای غذایی ناسالم ، مانند مصرف مقادیر زیاد چربیهای اشباع یا چربیهای ترانس ، می تواند کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (کلسترول LDL) را افزایش دهد.
عدم فعالیت بدنی ، مانند گذراندن وقت زیادی در طول روز هنگام نشستن و تماشای تلویزیون یا استفاده از رایانه ، با سطح پایین تر کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (کلسترول HDL) همراه است. سیگار کشیدن ، کلسترول HDL ، به ویژه در خانمها را کاهش می دهد و کلسترول LDL را افزایش می دهد.
ژنها
برخی از افراد ممکن است به دلیل جهش یا تغییر در ژن هایشان ، کلسترول خون بالایی داشته باشند. این جهش ها باعث می شود بدن نتواند کلسترول LDL را از خون پاک کند یا آن را در کبد تجزیه کند.
سایر شرایط پزشکی
شرایط پزشکی زیر ممکن است باعث کلسترول خون بالا شود:
- بیماری مزمن کلیوی
- دیابت
- کم کاری تیروئید
- اضافه وزن و چاقی
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- بیماریهای التهابی مانند پسوریازیس ، گلسارن پلان ، پمفیگوس ، هیستوسیتوز ، لوپوس اریتماتوز و آرتریت روماتوئید
داروها
برخی از داروهایی که برای سایر شرایط پزشکی مصرف می کنید می توانند کلسترول شما را افزایش دهند. نمونه هایی از این داروها شامل موارد زیر است:
- دیورتیک هایی مانند هیدروکلروتیازید که برای فشار خون بالا مورد استفاده قرار می گیرند
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند سیکلوسپورین که برای درمان بیماریهای التهابی مانند پسوریازیس یا جلوگیری از رد پس از پیوند استفاده می شوند
- استروئیدهایی مانند پردنیزون که برای درمان بیماریهای التهابی مانند لوپوس و پسوریازیس استفاده می شوند
- رتینوئیدهایی مانند رتینول که برای درمان آکنه استفاده می شوند
- داروهای ضد ویروسی که برای درمان HIV ( ایدز ) استفاده می شود
- داروهای ضد آریتمی مانند آمیودارون که در درمان ریتم نامنظم قلب استفاده می شود
عوامل خطر
ممکن است به دلیل سن ، سابقه خانوادگی و ژنتیک و نژاد خود ، خطر ابتلا به کلسترول خون بالا افزایش یابد :
سن
متابولیسم شیمیایی بدن شما با افزایش سن تغییر می کند. به عنوان مثال ، کبد شما کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) را به همان میزان در جوانی کنترل می کرد ، از بین نمی برد. این تغییرات وابسته به سن ممکن است خطر ابتلا به کلسترول خون بالا را افزایش دهد.
سابقه خانوادگی و ژنتیک
مطالعات ژنتیکی نشان می دهد که اعضای خانواده معمولا سطح مشابهی از کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) ، معروف به کلسترول بد یا کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) ، معروف به کلسترول خوب دارند . بسته به ژن خانوادگی، ممکن است خطر کلسترول خون بالا وجود داشته باشد.
علائم و عوارض کلسترول خون بالا
کلسترول خون بالا علائم خاصی ایجاد نمی کند. کلسترول خون بالا تشخیص داده نشده یا درمان نشده می تواند منجر به عوارض جدی مانند حمله قلبی و سکته مغزی شود. سطح کلسترول خون بالا منجر به ایجاد رسوب پلاک در رگ های خونی در بدن می شود. با گذشت زمان ، کلسترول خون بالا مزمن یا کنترل نشده می تواند عوارض جدی از جمله موارد زیر را ایجاد کند:
- بیماری شریان کاروتید
- بیماری عروق کرونر قلب از جمله آنژین یا حمله قلبی
- بیماری شریان محیطی
- سکته
تشخیص کلسترول بالای خون
پزشک بر اساس سوابق پزشکی و خانوادگی ، معاینه جسمی و آزمایشات خون، ممکن است شما را مبتلا به کلسترول خون بالا تشخیص دهد. همچنین ممکن است آزمایشات بیشتری را انجام دهد تا ببیند سایر شرایط پزشکی ممکن است باعث افزایش کلسترول خون شود.
تاریخچه پزشکی
پزشک در مورد عادتهای غذایی و فعالیتهای بدنی ، سوابق خانوادگی و سایر عوامل خطرزای کلسترول خون بالا ، حمله قلبی یا سکته مغزی سؤال خواهد کرد. پزشک ممکن است از شما سؤال کند که آیا علائم دیگری دارید یا خیر. این اطلاعات می تواند به پزشک شما کمک کند تا تشخیص دهد که شما عوارضی دارید یا شرایط دیگری که ممکن است باعث بالا رفتن کلسترول خون شما شود، وجود دارد یا خیر.
معاینه بدنی
در طی معاینه بدنی ، پزشک علائم کلسترول خون بسیار بالا را بررسی می کند.
آزمایش سایر شرایط پزشکی
پزشک ممکن است برخی از آزمایشات زیر را برای سایر شرایط پزشکی که ممکن است باعث کلسترول خون خون شما شود ، تجویز کنید :
آزمایش خون برای بررسی میزان هورمون تیروئید شما می تواند به دلیل کمبود کلسترول یا چربی های دیگر مانند تری گلیسیرید می تواند به یافتن کم کاری تیروئید کمک کند. تستسترون و تست دهیدروسیدروسترون سولفات می تواند به یافتن سندرم پلی کیستیک تخمدان (PCOS) کمک کند.
سونوگرافی لگن برای بررسی تخمدان ها و تشخیص کیست. این می تواند به یافتن PCOS کمک کند ، که می تواند بر کلسترول تأثیر بگذارد. بیوپسی پوست برای کمک به یافتن بیماریهای التهابی مانند پسوریازیس که می تواند بر کلسترول تأثیر بگذارد، نیز ممکن است انجام شود.
درمان کلسترول بالا
برای تغییر یا کاهش کلسترول خون بالا ، تغییر در سبک زندگی و مصرف دارو ها می تواند کمک کند.
سبک زندگی خود را تغییر دهید
برای کمک به شما در پایین آوردن یا کنترل کلسترول خون بالا ، پزشک ممکن است توصیه کند که باید تغییرات زیر را در زندگی خود اعمال کنید:
تغذیه سالم : همانطور که می دانید در دستورالعملهای رژیمی ، خوردن غذای سالم و محدود کردن مقدار چربی های اشباع و ترانس توصیه شده است. همچنین مصرف ماهی پر از اسیدهای چرب امگا 3 و روغنهای گیاهی که می تواند به کاهش سطح کلسترول خون و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی کمک کند نیز توصیه شده است. خوردن غلات سبوس دار ، میوه و سبزیجات را به جای کربوهیدرات های مانند شکر ترجیح دهید. در مورد سایر تغییرات غذایی می توانید با پزشک خود صحبت کنید.
فعال بودن از نظر جسمی: فعال بودن جسمی و دریافت مقدار توصیه شده فعالیت بدنی هر هفته فواید سلامتی زیادی دارد. مطالعات نشان داده اند که فعالیت بدنی می تواند کلسترول LDL و تری گلیسیریدها را کاهش داده و باعث افزایش کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) خوب شود. قبل از شروع هر برنامه ورزشی ، از پزشک خود بپرسید که چه میزان فعالیت بدنی برای شما مناسب است.
هدف داشتن وزن سالم: اگر کلسترول خون بالایی دارید و اضافه وزن دارید یا چاق هستید ، می توانید با هدف داشتن وزن سالم ، سلامتی خود را بهبود بخشید. تحقیقات نشان داده است بزرگسالان دارای اضافه وزن و چاقی می توانند کلسترول LDL را کاهش داده و کلسترول HDL را با از دست دادن تنها 3 تا 5 درصد از وزن خود افزایش دهند. دستیابی به 5 تا 10 درصد کاهش وزن در 6 ماه توصیه می شود.
مدیریت استرس: تحقیقات نشان داده است که استرس مزمن گاهی می تواند سطح کلسترول LDL را افزایش داده و سطح کلسترول HDL را کاهش دهد.
ترک سیگار: ترک سیگار از دیگر مواردی است که می توان به کاهش کلسترول و حملات قلبی کمک نماید. سلامتی ریه ها و سیستم تنفسی خود را جدی بگیرید.
داروها
اگر نتوانید با تغییر شیوه زندگی به میزان کافی کلسترول خون خود را کاهش داده یا کنترل کنید ، پزشک ممکن است دارویی برای شما تجویز کند.استاتین ها رایج ترین دارویی است که برای درمان کلسترول خون بالا در افرادی که 10 سال و بالاتر دارند ، استفاده می شود. در موارد خاص ، پزشکان ممکن است استین را در افراد جوانتر از 10 سال تجویز کنند.
میپومرسن میزان کلسترول غیر HDL در خون را کاهش می دهد. این دارو فقط در بیمارانی که دچار فشار خون بالا خانوادگی هستند ، استفاده می شود. نیاسین (اسید نیکوتین) کلسترول بد LDL و تری گلیسیریدها را کاهش داده و کلسترول HDL را بالا می برد.
اگر پزشک به عنوان بخشی از برنامه درمانی شما داروها را تجویز می کند ، حتماً تغییر در شیوه زندگی سالم خود را ادامه دهید. ترکیبی از داروها و تغییر سبک زندگی به کاهش و کنترل کلسترول خون بالا کمک می کند. درمورد عوارض جانبی احتمالی با پزشک خود مشورت کنید تا تصمیم بگیرید کدام دارو برای شما بهترین است.
زندگی با کلسترول خون بالا
اگر به شما کلسترول خون بالایی مبتلا شده است ، نکته مهم این است که به درمان خود ادامه دهید. مراقبت ها و پیشگیری ها بسته به میزان کلسترول ، خطر ابتلا به عارضه قلبی عروقی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی را کاهش و پاسخ به درمان را متفاوت خواهد کرد.
پاسخ خود را نسبت به درمان پیگیری کنید
به طور مرتب با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید که چقدر درمان شما پیشرفت داشته است ، آیا نیاز به افزودن یا تغییر داروها دارید و اینکه آیا وضعیت سلامتی شما تغییر کرده است یا خیر. پزشک ممکن است برای تغییر سبک تغذیه و یا کاهش وزن و افزایش فعالیتتان، شما را به یک متخصص تغذیه و یا یک فیزیولوژیست ورزشی ارجاع دهد.اگر تغییرات سبک زندگی به تنهایی کافی نباشد ، پزشک ممکن است استاتین یا داروی دیگری برای کمک به کاهش یا کنترل سطح کلسترول خون شما کمک کند.
اگر در هنگام مصرف استاتین ، علائمی مانند خستگی عضلانی ، احساس درد ، حساسیت یا سفتی را تجربه کنید ، ممکن است پزشک آزمایش خون کراتین کیناز را سفارش دهد. آزمایشات آنزیم کبدی می تواند در تعیین اینکه استاتین یا داروی دیگری بر کبد شما تأثیر دارد ، کمک کند. آزمایش قند خون می تواند تشخیص دهد که آیا دیابت دارید.
خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را کنترل کنید
کلسترول خون بالا خطر ابتلا به عوارض قلبی عروقی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش می دهد. پزشک شما برای کاهش چپنین عوارضی مدام شما را ارزیابی می کند.
علائم حمله قلبی شامل درد خفیف یا شدید قفسه سینه یا ناراحتی در مرکز قفسه سینه یا شکم فوقانی است که بیش از چند دقیقه طول می کشد یا از بین می رود و برمی گردد. همچنین ممکن است درد در بازوی چپ وجود داشته باشد.
همچنین ممکن است خانم ها دچار درد قفسه سینه و درد در سمت چپ شوند ، اما به احتمال زیاد آنها دارای علائم معمولی کمتری مانند تنگی نفس ، حالت تهوع ، استفراغ ، خستگی غیرمعمول (گاهی اوقات روزها) و درد در ناحیه کمر ، شانه ها یا فک هستند.
اگر فکر می کنید ممکن است کسی دچار سکته مغزی شود ، تست ساده F.A.S.T را انجام دهید:
F – صورت: از شخص بخواهید لبخند بزند. آیا یک طرف صورت کج می شود ؟
A- بازوها: از شخص بخواهید هر دو بازو را جمع کند. آیا یک بازوی به سمت پایین می چرخد؟
S – گفتار: از شخص بخواهید یک عبارت ساده را تکرار کند. آیا حرف زدن آن عجیب است؟
T – زمان: اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید ، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.
دیدگاه کاربران