تیروئید کم کار |علائم، عوارض و روش های کنترل و درمان

تیروئید کم کار یا کم کاری تیروئید (thyroidغیرفعال) شرایطی است که غده تیروئید شما به‌اندازه کافی برخی از هورمون‌های مهم را تولید نمی‌کند.

کم کاری تیروئید ممکن است در مراحل اولیه علائم قابل‌توجهی ایجاد نکند. با گذشت زمان، کم‌کاری تیروئید درمان‌ نشده می‌تواند تعدادی از مشکلات سلامتی مانند چاقی، درد مفاصل، ناباروری و بیماری‌های قلبی ایجاد کند.

آزمایشات دقیق عملکرد تیروئید برای تشخیص کم کاری تیروئید در دسترس است. درمان این عارضه هم وجود دارد در این مقاله با شما هستیم تا در مورد تیروئید کم کار بیشتر بدانید.

هیپوتیروئیدی چیست؟

تیروئید کم کار (Hypothyroidism)عارضه‌ای مربوط به غده تیروئید است که می‌توان گفت یکی از شایع‌ترین اختلالات هورمونی بعد از دیابت است. این غده هورمون‌های مختلف ترشح می‌کند که هرکدام وظایف مشخصی در بدن دارند و با کم شدن ترشح همه یا یکی از آن‌ها مشکلات جدی برای بدن پیش می‌آید.

هورمون‌های غده تیروئید شامل T4(تیروکسین)، T3(یدوتیرونین) و RT3(ترییدوتیرونین) و هورمون کلسی تونین است.

علائم تیروئید کم کار

علائم و نشانه‌های کم‌کاری تیروئید بسته به‌ شدت کمبود هورمون متفاوت است. مشکلات معمولاً به‌ تدریج طی چند سال گسترش می‌یابند.

در ابتدا، به‌سختی ممکن است متوجه علائم کم‌کاریthyroid ، مانند خستگی و افزایش وزن شوید. یا ممکن است به‌سادگیآن‌ها را به پیر شدن نسبت دهید؛ اما ازآنجاکه متابولیسم شما کند می‌شود، ممکن است مشکلات بارزتری به وجود آید. علائم و نشانه‌های تیروئید کم کار ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • خستگی
  • افزایش حساسیت به سرما
  • یبوست
  • پوست خشک
  • افزایش وزن
  • صورت پفی
  • ضعف عضلانی
  • سطح کلسترول خون بالا رفته است
  • درد عضلانی، حساسیت و سفتی
  • درد، سفتییا تورم در مفاصل شما
  • دوره‌های قاعدگی نامنظم و یا غیرمعمول
  • موهای نازک
  • ضربان قلب آهسته
  • افسردگی
  • حافظه مختل شده
  • غدهthyroid بزرگ (گواتر)

تیروئید کم کار در نوزادان

اگرچه تیروئیدکم کار اغلب در زنان میان‌سال و سالخورده تأثیرمی‌گذارد، اما هرکسیازجمله نوزادان می‌تواند این بیماری را ایجاد کند. در ابتدا، نوزادانی که بدون غده تیروئید یا غده‌ای که به‌ درستی کار نمی‌کند ممکن است علائم و نشانه‌های کمی داشته باشند. هنگامی‌ که نوزادان با کم کاری تیروئید مشکل دارند، ممکن است این مشکلات شامل موارد زیر باشد:

زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها (زردی). در بیشتر موارد، این اتفاق زمانی می‌افتد که کبد کودک نمی‌تواند ماده‌ای به نام بیلی‌روبین را متابولیزه کند که به‌ طور معمول وقتی بدن سلول‌های قرمز خون آسیب‌دیده را بازیافت می‌کند، متابولیزه می‌شود.

  • _ یک زبان بزرگ و بیرون زده.
  • _ تنفس دشوار است.
  • _ گریه‌های خشن
  • _ فتق ناف.

با پیشرفت بیماری، شیرخوارها احتمالاً دچار سوءتغذیهمی‌شوند و ممکن است در رشد و نمو طبیعی رشد نکنند. آن‌ها همچنین ممکن است:

  •  یبوست
  •  ضعف ماهیچه
  •  خواب‌آلودگی بیش‌ ازحد

هنگامی‌که کم کاری تیروئید در نوزادان درمان نشود، حتی موارد خفیف می‌تواند منجر به عقب‌ ماندگی شدید جسمی و روحی شود.

کم کاری تیروئید

تیروئید کم کار در کودکان و نوجوانان

به‌ طورکلی ، کودکان و نوجوانانی که دچار کم کاری تیروئید هستند علائم و علائمی مشابه بزرگ‌سالان دارند، اما ممکن است آن‌ها علائم زیر را نیز تجربه کنند:

  • رشد ضعیف و درنتیجه قد کوتاه
  • تأخیر در رشد دندانهای دائمی
  • بلوغ تاخیری
  • رشد ذهنی ضعیف

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم

اگر بی دلیل احساس خستگی کردید یا به هر یک از علائم یا علائم کم کاری تیروئید ، مانند خشکی پوست، صورت کم رنگ، پف‌دار، یبوست یا صدای خشن مبتلا هستید، به پزشک خود مراجعه کنید.

اگر در مورد تیروئید کم کار از هورمون درمانی استفاده می‌کنید، پیگیری بسیار اهمیت دارد. در ابتدا، لازم است که اطمینان حاصل کنید که دوز صحیح دارو را دریافت می‌کنید؛ و با گذشت زمان، دوز مورد نیاز شما ممکن است تغییر کند.

علل تیروئید کم کار

هنگامی‌ که thyroid شما به‌اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند، تعادل واکنش‌های شیمیایی در بدن شما برهم می‌خورد. علل مختلفی از جمله بیماری‌ های خود ایمنی، درمان‌ های تیروئید پرکار ، پرتودرمانی، جراحی  تیروئید و برخی داروهای خاص برای تیروئید کم کارمی‌تواند وجود داشته باشد.

تیروئید شما یک غده کوچک و پروانه‌ای شکل است که در پایه جلوی گردن شما، درست زیر سیب آدم شما قرار دارد. هورمون‌های تولید شده توسط غده تیروئید – تریودوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) – تأثیر بسیار زیادی بر سلامتی شما دارند و بر همه جنبه‌های متابولیسم شما تأثیرمی‌گذارد. این هورمون‌ ها همچنین در کنترل عملکردهای حیاتی مانند دمای بدن و ضربان قلب تأثیرمی‌ گذارند.

تیروئید کم کار هنگامی شکل می‌گیرد که غده تیروئید نتواند هورمون کافی تولید کند. کم کاری تیروئید ممکن است به دلیل عوامل مختلفی باشد، ازجمله:

1_بیماری خود ایمنی

شایع‌ترین علت تیروئید کم کاریک اختلال خود ایمنی است که به تیروئیدیت هاشیموتو معروف است. اختلالات خود ایمنی هنگامی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن آنتی‌بادی‌هایی تولیدمی‌کند که به بافت‌های خود بدن حمله می‌کنند. گاهی اوقات این روند غده thyroid شما را درگیرمی‌کند. دانشمندان مطمئن نیستند که چرا این اتفاق می‌افتد، اما احتمالاً ترکیبی از عواملی مانند ژن‌های شما و یک محرک محیطی است. به‌هرحال این اتفاق می‌افتد، اینآنتی‌بادی‌ها بر تواناییthyroid در تولید هورمون تأثیرمی‌گذارند.

2_پاسخ بیش‌ ازحد به درمان پرکاری تیروئید

 افرادی که بیش‌ازحد هورمون تیروئید تولید می‌کنند (تیروئید پرکار) اغلب با داروهایید رادیواکتیویا ضد تیروئید درمان می‌شوند. هدف از این درمان‌ها بازگشت عملکرد این غده به حالت عادی است؛ اما گاهی اوقات، تصحیح پرکاری می‌تواند به تولید هورمون تیروئید کمتر از حد منجر شود و در نتیجه کم کاری تیروئید دائمی شود.

3_جراحی تیروئید

 از بین بردن تمام یا بخش بزرگی از غده تیروئید شما می‌تواند باعث کاهش یا توقف تولید هورمون در این غده شود. در این حالت، شما باید هورمون تیروئید را برای بهبود زندگی مصرف کنید.

4_پرتو درمانی

 پرتوی استفاده شده برای درمان سرطان‌های سر و گردن می‌تواند بر غده تیروئید شما تأثیر بگذارد و ممکن است منجر بهتیروئیدکم کار شود.

5_داروها

 تعدادی از داروها می‌توانند در کم کاری نقش داشته باشند. یکی از این داروها لیتیوم است که برای درمان برخی از اختلالات روان‌پزشکی استفاده می‌شود. در صورت مصرف دارو، از پزشک خود در مورد تأثیر آن بر غده thyroid خود سؤال کنید.

علت کم کاری تیروئید

علل کمتر شایع تیروئید کم کار

کمتر اوقات، تیروئید کم کار ممکن است ناشی از یکی از موارد زیر باشد:

1_بیماری مادرزادی

 برخی از نوزادان با غده تیروئید معیوب یا فاقد غده thyroid به دنیام ی‌آیند. در بیشتر موارد، غده thyroid به دلایل ناشناخته رشد نمی‌کند، اما برخی از کودکان نوعی ارثی از این اختلال را دارند. اغلب، نوزادان با کم کاری تیروئید مادرزادی در بدو تولد طبیعی به نظر می‌رسند. این یکی از دلایلی است که اکنون اکثر کشور ها به غربالگری تیروئید در نوزادان نیاز دارند.

2_اختلال هیپوفیز

 علت نسبتاً نادر تیروئید کم کار عدم موفقیت غده هیپوفیز در تولید کافی هورمون تحریک‌کننده تیروئید (TSH) است – معمولاً به دلیل تومور خوش‌خیم غده هیپوفیز این عارضه پیش می‌آید.

3_بارداری

برخی از خانم‌ها در دوران بارداری یا پس‌ از آن (کم‌کاری تیروئید پس از زایمان) تیروئید کم کار می‌شوند که غالباً به دلیل تولید پادتن غده تیروئید خودشان است. در صورت عدم درمان، تیروئید کم کار خطر سقط جنین، زایمان زودرس و پره اکلامپسی را افزایش می‌یابد – شرایطی که باعث افزایش چشمگیر فشار خون خانم در طی سه ماه آخر بارداری می‌شود. همچنین می‌تواند روی جنین در حال رشد به‌طور جدی تأثیر بگذارد.

4_کمبود ید

ید معدنی – که در درجه اول در غذاهای دریایی، جلبک دریایی، گیاهان رشد یافته در خاک غنی از ید و نمک یددار وجود دارد – برای تولید هورمون‌های تیروئید ضروری است. ید بیش‌ از حد اندک می‌تواند منجر به تیروئید کم کار شود و کمبود بیش‌ از حد ید می‌تواند کم کاری تیروئید را در افرادی که از قبل دارای این بیماری هستند بدتر کند. در برخی از نقاط جهان ، کمبود ید رایج است، اما افزودن ید به نمک سفره عملاً این مشکل را در بسیاری از نقاط دنیا از بین برده است.

عوامل خطر

اگرچه هرکسیمی‌تواندبه این عارضه مبتلا شود، درصورتی‌ که:

  •  زن هستند
  •  بیشتر از 60 سال هستند
  •  سابقه خانوادگی بیماری تیروئید را داشته باشید
  • یک بیماری خود ایمنی مانند دیابت نوع یکیا بیماری سلیاک داشته باشید
  • با داروهایید رادیواکتیویا ضد تیروئید درمان شده‌اند
  • تابش به گردن یا سینه فوقانی شما رسید
  • عمل جراحی تیروئید (تیروئیدکتومی جزئی)
  • طی شش ماه گذشته باردار شده‌اید یا نوزاد خود را به دنیا آورده‌اید

عوارض

تیروئید کم کاردرمان‌نشدهمی‌تواند منجر به تعدادی از مشکلات سلامتی شود:

گواتر

 تحریک مداوم thyroid برای آزاد کردن هورمون‌های بیشتر ممکن است باعث بزرگ‌تر شدن غده شود – وضعیتی که به‌عنوان گواتر شناخته می‌شود. اگرچه به‌طورکلیناراحت‌کننده نیست، یک گواتر بزرگ می‌تواند روی ظاهر شما تأثیر بگذارد و ممکن است در بلع یا تنفس اختلال ایجاد کند.

مشکلات قلبی

 کم کاریthyroid ممکن است با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و نارسایی قلبی همراه باشد، در درجه اول به دلیل اینکه سطح بالای کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) – کلسترول “بد” ممکن است در افرادی که تیروئید کم کار دارند رخ دهد.

مسائل بهداشت روان

 افسردگی ممکن است در اوایل تیروئیدکم کاررخ دهد و ممکن است باگذشت زمان شدیدتر شود. کم کاریthyroid نیزمی‌تواند باعث کندی عملکرد ذهنی شود.

نوروپاتی محیطی

 کم کاریthyroid کنترل نشده در طولانی‌مدتمی‌تواند باعث آسیب به اعصاب محیطی شما شود. این اعصاب هستند که اطلاعات را از مغز و نخاع به بقیه بدن منتقل می‌کنند – به‌عنوان‌مثال، بازوها و پاها. نوروپاتی محیطی ممکن است باعث ایجاد درد، بی‌حسی و سوزن شدن در مناطق آسیب‌دیده شود.

میکسدما

 این وضعیت نادر و تهدیدکننده زندگی نتیجه تیروئیدکم کارطولانی‌مدت و بدون علامت است. علائم و نشانه‌های آن شامل عدم تحمل سرمازدگی شدید و خواب‌آلودگی و به دنبال آن بی‌حالی و بی‌هوشی عمیق است.

ممکن است اغما میكسدم توسط آرام‌بخش‌ها، عفونت یا استرس دیگر در بدن شما ایجاد شود. اگر علائم یا علائمی از بیماری میکسدما دارید، به درمان فوری پزشکی نیاز دارید.

ناباروری

 مقادیر کم هورمون thyroidمی‌تواند در تخمک‌گذاری اختلال ایجاد کند و این باعث اختلال در باروریمی‌شود. علاوه بر این، برخی از دلایل کم کاریthyroid – مانند اختلال خود ایمنی – همچنینمی‌توانند باروری را مختل کنند.

نقایص هنگام تولد نوزادان متولد شده در زنان مبتلابه بیماریthyroidدرمان‌نشده ممکن است در مقایسه با نوزادانی که از مادران سالم به دنیامی‌آیند، خطر ابتلا به نقص هنگام تولد را داشته باشند. این کودکان نیز بیشتر مستعد مشکلات جدی فکری و رشدی هستند.نوزادانمبتلابه تیروئیدکم کاردرمان‌نشده در بدو تولد در معرض خطر جدی در رشد جسمی و روحی هستند؛ اما اگر این بیماری در چند ماه اول زندگی تشخیص داده شود، احتمال رشد طبیعی بسیار عالی است.

جمع‌بندی تیروئید کم کار

تیروئید کم کار عارضه‌ای است که ممکن است به دلایل ارثی یا خود ایمنی و یا دلایل دیگر بروز کند. نکته‌ای که اهمیت دارد این است که با دیدن علائم اولیه این بیماری فوری به پزشک مراجعه نموده و درمان را شروع کنیم.

منبع : mayoclinic

Stethoscope

معرفی پزشکان و کلینیک ها

دیدگاه کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *