مشخصات پوست حساس | علت حساس شدن پوست چیست؟
به طور کلی، پوست حساس پوستی است که به راحتی و توسط عوامل متعددی تحریک میشود. شاید تا به حال واکنش پوست به برخی محصولات خاص یا عوامل محیطی را تجربه کرده باشید. نشانههایی مانند پوسته پوسته شدن، قرمزی و خارش خبر از تحریک شدن پوست میدهند. پوست حساس میتواند در هر نقطه از بدن دیده شود؛ اما بیشتر صورت افراد را درگیر میکند.
برخی افراد تا وقتی که نسبت به یک محصول آرایشی مانند صابون، مرطوب کننده یا لوازم آرایشی واکنش پوستی نداشته باشند، نمیدانند که پوست حساسی دارند. با این حال، جالب است بدانید که هر نوع پوستی ممکن است یک یا چند بار نسبت به یک محصول یا ماده واکنش نشان دهد؛ اما فقط پوستهایی که به طور مداوم تحریک میشوند در گروه پوستهای حساس قرار میگیرند.
در این مقاله از مجله زیبا بمان، مشخصات پوست حساس و علت حساس شدن پوست را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
فهرست مقالات
علائم و مشخصات پوست حساس
درست مانند پوستهای خشک و چرب که درجهبندی دارند، حساس بودن پوست نیز ممکن است کم، متوسط یا زیاد باشد. پوستهای حساس به چهار نوع اصلی تقسیم میشوند: طبیعی، حساس به محیط، تحریک پذیر و نازک.
پوست حساس طبیعی: این نوع حساس بودن پوست میتواند با عارضههای التهابی مانند اگزما، روزاسه و پسوریازیس مرتبط باشد. داشتن یا نداشتن پوست حساس طبیعی بستگی به ژنتیک و سابقه خانوادگی فرد دارد.
پوست حساس به محیط: همانطور که از نام آن پیداست، این نوع پوست به شرایط محیطی واکنش نشان میدهد. قرار گرفتن در معرض آفتاب، دود سیگار، آلودگی هوا و هر چیزی که پوست شما با آن در تماس باشد؛ ممکن است آن را تحریک کند.
پوست تحریک پذیر: این نوع پوست با قرار گرفتن در معرض برخی محصولات مراقبت از پوست قرمز و ملتهب میشود. اغلب افراد دارای پوست تحریک پذیر در محلی از پوست که تحریک شده است جوشهای التهابی مشاهده میکنند.
پوست نازک: معمولاً با افزایش سن انسان، پوست او به طور طبیعی نازکتر می شود. هرچه پوست نازکتر باشد مقاومت آن کمتر و تحریک شدن آن آسانتر است. برخی افراد نیز به طور طبیعی دارای پوست نازکی هستند؛ به طوری که برخی رگهای زیر پوست آنها قابل مشاهده است.
حال که با انواع پوست حساس آشنا شدیم، لازم است که مشخصات آن را نیز بررسی کنیم. به طور کلی، مشخصات پوست حساس در بین افراد مشترک است. این یعنی مهم نیست پوستتان از کدام نوع باشد؛ اگر ویژگیهای خاصی را دارد یعنی حساس است. این مشخصات عبارت اند از:
پوستتان در اثر عوامل خاصی تحریک میشود
شاید تا به حال متوجه واکنش دادن پوستتان به عوامل خاصی شده باشید. محرکهای رایج پوست حساس شامل صابونها، مواد شوینده پوستی و خانگی، عطرها و محصولات مراقبت از پوست است. علاوه بر اینها، برخی افراد با قرار گرفتن در معرض سرما، نور خورشید و باد نیز ممکن است واکنشهای پوستی را تجربه کنند. متخصص پوست و مو میتواند به شما در یافتن محصولات مناسب پوستتان کمک کند.
پوستتان گاهی اوقات یا همیشه قرمز است
بیشتر افراد دارای پوست حساس با مقداری قرمزی نیز سر و کار دارند. این قرمزی میتواند تنها به شکل رنگ سرخ باشد یا به صورت بثورات قرمز، برآمدگیهای قرمز، گُر گرفتگی یا حتی برجستگی رگهای خونی قرمز باشد. معمولاً قرمزی پوست با رفع ماده تحریک کننده یا درمان جزئی از بین میرود. اما گاهی اوقات قرمزی میتواند شدید باشد. در این صورت درمان با لیزر برای این افراد بسیار سودمند خواهد بود.
دچار خارش پوست میشوید
افراد دارای پوست حساس گاهی اوقات -به خصوص بعد از شستشو با محصولات نامناسب- متوجه خارش و سفت شدن پوست خود میشوند. بعلاوه، شستشو با آب گرم میتواند باعث بدتر شدن خارش شود. برخی افراد نیز ممکن است هنگام سرد و خشک شدن هوا دچار خارش پوست شوند. خاراندن پوست راه مناسبی برای رفع خارش نبوده و ممکن است منجر به عفونت گردد؛ به همین دلیل بهتر است درباره درمان خارش پوست با متخصص این حوزه مشورت کنید.
در پوست خود احساس سوزن سوزن شدن و سوزش میکنید
ممکن است هنگام شستشوی صورت یا استفاده از محصولاتی که مناسب پوست حساس نیستند، دچار سوزش شوید. این امر به ویژه پس از مصرف محصولات حاوی الکل، محصولات ضد آکنه و کرمهای ضد چروک شایعتر است. اگرچه سوزش پوست معمولاً موقتی است، اما میتواند بسیار آزاردهنده و حتی دردناک باشد. اگر چیزی باعث سوزش پوست شما شد، آن را به سرعت پاک نموده و پوست را با آب خنک بشویید.
بسیاری از اوقات دچار بثورات پوستی میشوید
اگر پوست حساس تحریک شود ممکن است دچار دانههای قرمز، خشکی، پوسته پوسته شدن یا برآمدگیهای قرمز رنگ شود. این مشکل اغلب به دلیل مصرف محصولاتی که روی پوست باقی میمانند (مانند کرمها) رخ میدهد. بثورات پوستی ناخوشایند بوده و از بین بردن آنها کمی دشوار است. اگر به چیز خاصی نیز آلرژی داشته باشید مشکلتان بزرگتر خواهد بود. برای خلاص شدن از شر بثورات ناشی از تحریک یا حساسیت پوست، ممکن است نیاز به درمان با داروهای تجویزی داشته باشید.
پوستتان مستعد جوش است
اگر پوست حساسی دارید، ممکن است به سادگی دچار جوش و آکنه شوید. شاید تا به حال یک شستشو دهنده یا کرم ضد جوش را برای درمان آن امتحان کرده و متوجه شده باشید که وضعیت بدتر میشود! همه اینها ویژگیهای پوست حساس هستند. خوشبختانه ، متخصص پوست میتواند به درمان جوشهایتان کمک کند.
پوستتان پوسته پوسته میشود
این مشکل در افرادی که پوست خشکی دارند شدیدتر است. شاید لایه برداری و روشهای زیادی را برای حل این مشکل امتحان کرده باشید؛ اما باید بدانید که اگر لایه برداری عمیق و خشن باشد ممکن است پوستتان را زخم کند یا در معرض عفونت قرار دهد.
به راحتی آفتاب سوخته میشوید
پوست حساس نسبت به دیگر انواع پوست به اشعههای مضر خورشید حساستر است. اگر پوستتان از قبل آفتاب سوخته شده یا اخیراً لایه برداری کرده اید، در معرض آسیب بیشتری قرار دارید. توجه داشته باشید که باید همیشه در محیط خارج از خانه بر روی پوست خود (به خصوص پوست صورت) از ضد آفتاب استفاده کنید. از آنجا که برخی از مواد موجود در ضد آفتابها نیز میتوانند پوستتان را تحریک کنند، در انتخاب ضد آفتاب نیز دقت لازم را به عمل آورید. تا حد امکان ضد آفتابهایی را انتخاب کنید که SPF 30 یا بالاتر دارند.
پوست خشکی دارید
بیشتر افرادی که پوست حساسی دارند با خشکی پوست نیز دست و پنجه نرم میکنند. اگر پوست خشک و حساسی دارید، به احتمال زیاد در هوای سرد و خشک بو هنگام وزش باد به مشکل بر خواهید خورد. استفاده از مرطوب کنندههای مناسب و ملایم و همچنین محافظت از پوست در برابر عوامل محیطی میتواند با حساس شدن پوست در اثر خشکی مقابله کند.
علت حساس شدن پوست
حساس شدن پوست میتواند دلایل مختلف و متعددی داشته باشد. این دلایل عبارت اند از:
اختلال در عملکرد طبیعی و محافظتی پوست
پوست به طور طبیعی حاوی سیستم محافظتی بسیاری قوی است. لایهای از اسیدهای چرب، آب و چربیها از پوست محافظت میکنند. همچنین سطح پوست حاوی PH حدوداً 5 است، که کمی خاصیت اسیدی دارد. این خاصیت اسیدی به حفاظت از پوست در برابر باکتریهای مضر و عوامل دیگر مانند صابونهای قلیایی میپردازد.
علاوه بر اینها، لایهای در سطح پوست قرار دارد که لایه شاخی نامیده میشود. این لایه ورود و خروج آب را تنظیم کرده و از پوست در برابر آسیب حفاظت میکند. ریزش پوستهای مرده نیز یکی از راهکارهای دیگر پوست برای ترمیم و جوانسازی خود است. همه این فرایندها به فعالیت آنزیمهای مخصوص بستگی دارند. در پوستهای حساس ممکن است اختلالاتی در این فرایندها به وجود بیاید. در نتیجه، محرکها قادر به نفوذ در پوست خواهند بود.
تغییرات بدن بر اثر افزایش سن، سبک زندگی و آلرژی
اگرچه حساس شدن پوست در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در دوران خردسالی، بلوغ و میانسالی بسیار شایعتر است. همانطور که گفتیم در طی فرایند پیری، پوست انسان نازک و حساس میشود. همچنین عملکرد محافطتی پوست با افزایش سن به طور فزایندهای ضعیف میشود. پیری پوست به تدریج منجر به کاهش چربی میشود و پوست را آسیب پذیر میکند.
علاوه بر آن، تغییرات هورمونی ناشی از بلوغ، قاعدگی، بارداری و یائسگی همه و همه میتوانند در میزان مقاومت پوست در برابر محرکها تأثیر بگذارند. استرس و کمبود خواب طولانی مدت نیز دو محرک شناخته شده پوست حساس هستند. همچنین افرادی که به آلرژی، اگزما و آکنه نیز مبتلا هستند، ممکن است حساسیت پوستی را تجربه کرده و با علائم پوست حساس رو به رو شوند.
عوامل خارجی
پوست صورت در معرض همه نوع آب و هوایی قرار دارد. گاهی اوقات افراد در فصول سرد، گرم و خشک سال دچار حساس شدن پوست میشوند. سرمای بیش از حد موجب کاهش قدرت محافظتی پوست میشود و گرمای شدید نیز تعریق را به طور قابل توجهی افزایش میدهد؛ که پس از تبخیر شدن منجر به خشک شدن پوست و تحریک شدن آن میگردد. رطوبت کم نیز از دشمنان پوست است و افرادی که مدت زیادی را در محیطهای خشک سپری میکنند به شدت در معرض حساس شدن پوست قرار دارند.
اشعه ماوراء بنفش، ازن و آلایندههای زیست محیطی نیز از دیگر عواملی هستند که حساس شدن پوست را به همراه دارند. این مواد با ایجاد رادیکالهای آزاد موجب تضعیف دفاع طبیعی پوست میشوند. احتمال حساس شدن پوست افرادی که مدت زمان زیادی را در معرض نور خورشید سپری میکنند بسیار بالا است.
موادی که به محصولات مراقبت از پوست و لوازم آرایشی اضافه میشوند نیز ممکن است باعث حساس شدن پوست صورت شوند. برای مثال، سورفاکتانتها میتوانند چربیهای مفید سطح پوست را از بین ببرند. برخی از مواد موجود در رایحهها، رنگ دهندهها و الکل نیز ممکن است برای پوستهای مستعد تحریک کننده باشند و پوست فرد را حساس کنند.
کلام آخر
در مجموع میتوان گفت که داشتن پوست حساس خطرناک نیست؛ اما میتواند آزاردهنده باشد و مراقبت از آن نیز کمی دشوارتر از دیگر انواع پوست است. علاوه بر عواملی که در این مقاله ذکر شد، برخی از عادات نیز در حساس شدن پوست و تحریک آن موثر اند. برای مثال رعایت رژیمهای غذایی نامناسب، مصرف برخی داروها، استعمال دخانیات، نوشیدن الکل، پاک نکردن آرایش و… نیز میتوانند پوست انسان را حساس کنند. اگر پوست حساسی دارید، تا حد امکان از عوامل محرک دوری کنید و برای انتخاب بهترین محصولات پوستی، حتماً با متخصص پوست و مو مشورت نمایید.