اسهال مدفوع شل،آبکی و مکرر است، افرادی که دچار اسهال می شوند عموما بیش از 3 بار در روز نیاز به دفع مدفوع دارند. بسیاری از افراد سالانه چندین بار دچار اسهال می شوند. به طور معمول 2 تا 3 روز طول می کشدو اغلب بدون هیچگونه درمانی از بین می رود. بعضی از افراد بیشتر اوقات این مشکل را دارند، این می تواند به این دلیل باشد که آنها دارای سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یا شرایط دیگر هستند. اسهال می تواند حاد یا مزمن باشد.
اسهال حاد هنگامی اتفاق می افتد که این بیماری به مدت یک یا دو روز ادامه داشته باشد. ممکن است در اثر عفونت ویروسی یا باکتریایی اسهال را تجربه کنید. در موارد دیگر، می تواند ناشی از مسمومیت غذایی باشد. حتی یک بیماری وجود دارد که به اسهال مسافرتی معروف است و زمانی رخ می دهد که در تعطیلات به مناطق آلوده سفر کرده باشید. اسهال مسافرتی معمولا در فصل بهار و تابستان بیشتر رخ می دهد. اسهال حاد نسبتاً شایع است.
اسهال مزمن به اسهالی اشاره دارد که حداقل چهار هفته ادامه دارد که معمولاً نتیجه یک بیماری روده یا اختلال مانند بیماری سلیاک یا بیماری کرون است.
چه عواملی باعث اسهال می شود؟
تعدادی از بیماری ها و شرایط می تواند باعث اسهال شوند از جمله:
- ویروس ها: ویروس هایی که می توانند باعث اسهال شوند شامل ویروس نورواک یا نوروویروس(Norwalk)، سیتومگالوویروس و هپاتیت ویروسی است. روتاویروس یکی از دلایل عمده اسهال حاد در کودکان است. ویروسی که هم اکنون کل دنیا درگیر آن هستند و باعث بیماری کروناویروس 2019 (COVID-19) شده است نیز با علائم دستگاه گوارش از جمله تهوع ، استفراغ و اسهال همراه بوده است.
- باکتری ها و انگل ها: غذای آلوده یا آب می تواند باکتری ها و انگل ها را به بدن منتقل کند. هنگام مسافرت در کشورهای در حال توسعه، اسهال ناشی از باکتری ها و انگل ها اغلب اسهال مسافرتی نامیده می شود. نوع دیگری از باکتری ها وجود دارند که می توانند باعث عفونت های جدی شده و اسهال ایجاد کنند این اتفاق ممکن است بعد از مصرف یک دوره آنتی بیوتیک یا در طی بستری ایجاد شود.
- داروها: بسیاری از داروها مانند آنتی بیوتیک ها می توانند باعث اسهال شوند. انتی بیوتیک ها باکتری های خوب و بد را از بین می برند، این امر می تواند تعادل طبیعی باکتری ها در روده را مختل کند. سایر داروهای ایجاد کننده اسهال ، داروهای سرطانی و آنتی اسیدها با منیزیم هستند.
- عدم تحمل لاکتوز: لاکتوز قندی است که در شیر و سایر لبنیات وجود دارد. افرادی که در هضم لاکتوز مشکل دارند بعد از خوردن محصولات لبنی اسهال دارند. عدم تحمل لاکتوز با افزایش سن می تواند افزایش یابد زیرا سطح آنزیمی که به هضم افت لاکتوز بعد از کودکی کمک می کند کاهش می یابد.
- فروکتوز: فروکتوز قندی است که به طور طبیعی در میوه ها و عسل یافت می شود. بعضی اوقات به عنوان شیرین کننده به نوشیدنی های خاصی اضافه می شود. در افرادی که در هضم فروکتوز مشکل دارند می تواند منجر به اسهال شود.
- شیرین کننده های مصنوعی: سوربیتول و مانیتول، شیرین کننده های مصنوعی موجود در آدامس و سایر محصولات بدون قند، می توانند باعث ایجاد اسهال در برخی افراد شوند.
- عمل جراحی: جراحی های برداشتن شکم یا کیسه صفرا بعضی اوقات می تواند باعث اسهال شود.
- سایر اختلالات گوارشی: اسهال مزمن علل دیگری دارد از جمله بیماری کرون ، کولیت اولسراتیو ، بیماری سلیاک ، کولیت میکروسکوپی و سندرم روده تحریک پذیر.
- تیروئید پیش فعال(پرکاری تیروئید)
- پرتودرمانی
علائم اسهال چیست؟
بسیاری از علائم مختلف برای این بیماری وجود دارد. شما ممکن است فقط یکی از اینها یا ترکیبی از همه آنها را تجربه کنید. علائم بستگی به علت دارد. احساس یک یا چند مورد از موارد زیر معمول است:
- حالت تهوع
- درد شکم
- نفخ
- کمبود آب بدن
- تب
- کاهش وزن
- مدفوع خونین
- یک فشار مکرر برای تخلیه روده ها
- حجم زیادی از مدفوع
در صورت بروز طولانی مدت هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید.
عوارض
اسهال باعث کمبود آب بدن می شود که در صورت عدم درمان می تواند تهدید کننده زندگی باشد. کم آبی بدن به ویژه در کودکان ، بزرگسالان مسن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند خطرناک است. اگر علائم کم آبی جدی دارید، از پزشک کمک بگیرید.
نشانه های کم آبی در بزرگسالان
این شامل:
- تشنگی بیش از حد
- خشکی دهان یا پوست
- ادرار کم یا زیاد
- ضعف ، سرگیجه
- خستگی
- ادرار به رنگ تیره
نشانه های کم آبی در نوزادان و کودکان خردسال
این شامل:
- نداشتن پوشک مرطوب در سه ساعت یا بیشتر
- خشکی دهان و زبان
- تب بالاتر از 102 درجه فارنهایت (39 درجه سانتیگراد)
- گریه بدون اشک
- خواب آلودگی ، عدم پاسخگویی یا تحریک پذیری
تشخیص اسهال
پزشک در مورد تاریخچه پزشکی شما و اینکه چه داروهایی مصرف می کنید ، و همچنین آنچه اخیراً خورده اید یا مجبور به نوشیدن شده اید ، سؤال خواهد کرد. پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد تا به دنبال علائم کم آبی یا درد شکم باشد. آزمایش های خاص می تواند در شناسایی علت اسهال کمک کند ، از جمله:
- آزمایش خون برای جستجوی بیماری ها یا اختلالات خاص
- کولونوسکوپی ، در موارد نادر ، که پزشک با یک لوله نازک و انعطاف پذیر که دارای یک دوربین ریز و چراغ است ، در داخل روده بزرگ را نگاه می کند . آنها همچنین می توانند از این دستگاه برای گرفتن نمونه کوچکی از بافت استفاده کنند. یا ممکن است بیمار فقط نیاز به انجام یک سیگموئیدوسکوپی داشته باشد ، که در این حالت پزشک فقط به روده بزرگ تحتانی نگاه می کند.
- آزمایش و کشت مدفوع برای جستجوی باکتری یا انگل
گزینه های درمان
اسهال خفیف معمولا نیاز به درمان خاصی ندارد و خود به خود خوب می شود. درمان معمولاً نیاز به جایگزینی مایعات از دست رفته دارد. این به این معنی است که شما نیاز به نوشیدن آب بیشتر دارید. در موارد جدی تر ، ممکن است از طریق داخل وریدی مایعات دریافت کنید. اگر عفونت باکتریایی عامل این بیماری در شما باشد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند.
پزشک معالجه را بر اساس شدت اسهال و بیماری مرتبط با آن، فراوانی اسهال و بیماری مرتبط با آن، درجه وضعیت کم آبی بدن، تاریخچه پزشکی، سن و توانایی بیمار در تحمل روش های مختلف یا داروها آغاز می کند.
جلوگیری
اگرچه اسهال به دلایل مختلف ممکن است رخ دهد ، اقداماتی وجود دارد که می توانید برای پیشگیری از آن انجام دهید:
- با شستن و تمیز کردن مکرر محل پخت و پز و آماده سازی مواد غذایی، می توانید از بروز اسهال در اثر مسمومیت غذایی جلوگیری کنید.
- بلافاصله پس از تهیه آن ، غذا را میل کنید.
- باقیمانده مواد غذایی را در ظروف مناسب دربسته قرار دهید و در یخچال نگهداری کنید.
جلوگیری از اسهال ویروسی: برای جلوگیری از شیوع اسهال ویروسی دستان خود را قبل و بعد از تهیه غذا، بعد از دست زدن به گوشت پخته نشده ، استفاده از توالت ، تعویض پوشک ، عطسه ، سرفه و دست زدن به بینی خود بشویید. حداقل 20 ثانیه صابون بزنید پس از قرار دادن صابون بر روی دستان خود ، دستان خود را حداقل 20 ثانیه با هم مالش دهید. در صورتی که به آب دسترسی ندارید از مایع ضدعفونی کننده دست استفاده کنید. از محصولی استفاده کنید که حداقل 60 درصد الکل داشته باشد.
امروزه نیز باتوجه به شیوع بیماری کرونا(COVID-19)در جهان، از جمله موثرترین راه ها برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری شستن مکرر دست ها با مایع دستشویی و ضدعفونی کننده ها است.
دیدگاه کاربران