بروز جوش و آکنه یکی از شایعترین مشکلات پوستی در جهان است؛ به طوری که حدود 10 درصد از جمعیت جهان با آن دست و پنجه نرم میکنند. جوش صورت میتواند دلایل متعددی داشته باشد. برای مثال چربی بیش از اندازه پوست، وجود باکتریهای مولد جوش، نوسانات هورمونی، مسدود شدن منافذ و التهاب پوستی همه و همه میتوانند موجب بروز جوش در ناحیه صورت شوند. همچنین تحقیقات اخیر نشان داده است که تغذیه نیز میتواند نقش مهمی در بروز جوش و آکنه داشته باشد. اما غذاهایی که باعث جوش زدن صورت می شوند کداماند؟
در این مقاله از مجله زیبا بمان، 7 ماده غذایی را بررسی میکنیم که مصرف آنها میتواند در ایجاد جوش و آکنه موثر باشد. با ما همراه باشید.
غذاهایی که باعث جوش صورت می شوند
غذاهای حاوی کربوهیدرات تصفیه شده
پژوهشها نشان داده است که اغلب افرادی که دچار جوش صورت هستند، کربوهیدرات تصفیه شده بیشتری نسبت به دیگران مصرف میکنند. مواد غذایی حاوی کربوهیدرات تصفیه شده عبارتاند از:
- نان، بسکوییت، غلات صبحانه و دسرهای تولید شده با آرد سفید
- ماکارونی تولید شده با آرد سفید
- برنج سفید
- نودلهای آماده
- نوشابه و سایر نوشیدنیهای گازدار
- انواع شیرین کنندههای مصنوعی مانند شکر
افرادی که به طور مرتب از شیرین کنندهها در رژیم غذایی خود استفاده میکنند 30 درصد بیشتر از دیگران دچار جوش و آکنه میشوند. همچنین کسانی که در هفته مقدار زیادی کیک و شیرینی میخورند نیز 20 درصد بیشتر از دیگران درگیر جوش صورت میگردند.
این افزایش جوش و آکنه به دلیل تأثیراتی است که کربوهیدرات تصفیه شده بر قند خون و هورمون انسولین میگذارد. کربوهیدرات تصفیه شده به سرعت به جریان خون وارد شده و سطح قند خون را بالا میبرد. به دنبال افزایش قند خون، سطح انسولین نیز افزایش مییابد تا به کنترل قند خون بپردازد. نکته مهم این است که افزایش هورمون انسولین برای افرادی که مستعد جوش و آکنه هستند اتفاق خوبی محسوب نمیشود.
انسولین هورمونهای آندروژن را فعالتر کرده و فاکتور رشد شبه انسولین ۱ نیز را افزایش میدهد. افزایش فاکتور رشد شبه انسولین ۱ منجر به رشد سریعتر سلولهای پوستی و تحریک تولید چربی میشود. در نهایت، همه این موارد دست به دست هم داده و موجب ایجاد جوش یا تشدید آن میشوند.
لبنیات
تا کنون مطالعات زیادی بر روی افراد مستعد جوش و آکنه انجام شده و همگی تأثیر مصرف لبنیات به خصوص شیر را بر افزایش جوش اثبات کردهاند. شاید گمان کنید که این مشکل تنها برای نوجوانان پیش میآید؛ در حالی که اینطور نیست. در سالهای اخیر دو پژوهش بر روی بزرگسالان جوان صورت گرفت و محققان دریافتند که افرادی که مرتباً شیر و بستنی مصرف میکنند 4 برابر بیشتر از دیگران به جوش و آکنه مبتلا میشوند.
چگونگی تأثیر شیر بر جوش صورت هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما محققان بر این باورند که این امر ممکن است به دلیل افزایش سطح انسولین خون توسط شیر باشد. شیر گاو نیز حاوی اسیدهای آمینه است که میتواند فاکتور رشد شبه انسولین ۱ را افزایش دهد. همه این مواد با بروز جوش و آکنه در ارتباط هستند.
فست فود و غذاهای آماده
ایجاد جوش و آکنه در صورت با مصرف غذاهای آماده و فست فودهای چرب، شیرین و پرکالری رابطه تنگاتنگی دارد. برخی فست فودهایی که موجب بروز جوش و تشدید آن میشوند عبارتاند از:
- همبرگر
- ناگت
- هات داگ
- سیب زمینی سرخ کرده
- نوشابه
- میلک شیک
در پژوهشی که بر روی بیش از 5000 نوجوان و جوان چینی انجام شد، مشخص گردید که پیروی از رژیمهای غذایی پرچرب با افزایش 43 درصدی احتمال ابتلا به جوش و آکنه همراه است. مصرف مرتب غذاهای آماده نیز احتمال ایجاد جوش صورت را تا 17 درصد افزایش میدهد. یک مطالعه دیگر بر 2300 مرد اهل کشور ترکیه نیز نشان داد که مصرف مکرر همبرگر یا سوسیس احتمال بروز جوش و آکنه را به 23 درصد میرساند.
هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چرا خوردن فست فود ممکن است منجر به ایجاد آکنه و جوش شود. با این حال، برخی از محققان حدس میزنند که مصرف غذاهای آماده میتواند در بیان ژنها و سطح هورمونهای بدن تغییر ایجاد کند؛ به شکلی که باعث ایجاد و تشدید جوشهای پوستی شود.
غذاهای سرشار از امگا 6
پیروی از رژیمهای غذایی مملو از امگا 6 میتواند با ایجاد جوش و آکنه پوستی مرتبط باشد. برای مثال، افرادی که در تغذیه خود از مقدار زیادی ذرت و سس سویا استفاده میکنند ممکن است خود را در معرض ایجاد جوش قرار دهند. چرا که مواد غذایی مانند روغنهای گیاهی، آجیل و ذرت سرشار از امگا 6 هستند.
امگا 6 در مواد غذایی بسیاری یافت میشود؛ اما امگا 3 تنها در خوراکیهای معدودی مانند گردو و ماهی وجود دارد. این عدم تعادل امگا 3 و امگا 6 همان چیزی است که منجر به بروز آکنه و جوش در صورت میشود. اگرچه امگا 6 نیز مانند امگا 3 برای بدن ضروری است، اما مصرف بیش از حد آن میتواند موجب به هم خوردن تعادل و التهاب شود.
شکلات
شکلات از سال 1920 میلادی به ایجاد جوش و آکنه مشکوک بوده است. با این حال، تحقیقات نتوانستهاند به طور رسمی ارتباط شکلات با جوش صورت را اثبات کنند. پژوهشهای جدید و غیررسمی نشان داده است که افرادی که روزانه 25 گرم شکلات تلخ مصرف میکنند پس از دو هفته دچار جوشهای پوستی میشوند. علت این اتفاق هنوز روشن نیست؛ اما در یکی از بررسیها نشان داده شد که شکلات بر عملکرد سیستم ایمنی در مقابل باکتریهای مولد جوش تأثیر میگذارد. این یافته میتواند سرآغازی برای کشف ارتباط شکلات با جوش صورت به طور رسمی باشد.
پودر پروتئین وی
شاید تا به حال در حین باز کردن بسته بندی ماست، مایعی را روی آن مشاهده کرده باشید. این مایع همان پروتئین وی است که طی فرایندهایی به شکل پودری و طعمدار در میآید. مصرف این پروتئین برای ورزشکاران ضروری بوده و نوعی مکمل محسوب میشود.
پروتئین وی منبعی غنی از اسیدهای آمینه لوسین و گلوتامین است. این اسیدهای آمینه موجب رشد و تقسیم سریعتر سلولهای پوستی میشوند، که میتواند در ایجاد جوش و آکنه نقش داشته باشد. اسیدهای آمینه موجود در پروتئین وی همچنین میتوانند بدن را به سمت تولید انسولین بیشتر تحریک کنند؛ که تأثیر آن بر جوشهای پوستی پیشتر بررسی شد.
چندین پژوهش بر روی مردان ورزشکار انجام شد و مشخص گردید که مصرف پروتئین وی رابطه مستقیمی با شدت جوش صورت دارد.
غذاهای حساسیت زا
بسیاری از متخصصان معتقدند که آکنه و جوش نوعی التهاب پوستیاند. این عقیده با تحقیقات نیز تأیید شده است. چرا که داروهای ضد التهابی مانند کورتیکواستروئیدها یکی از درمانهای مؤثر برای آکنههای شدید و سخت هستند. همچنین در خون افراد مبتلا به آکنه و جوش شدید سطح مولکولهای التهابی بالاتر از دیگران بوده است.
یکی از راههایی که تغذیه انسان میتواند مسبب جوشهای صورت او باشد، حساسیت فرد به برخی غذاهای خاص است. حساسیت غذایی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن اشتباهاً غذای خورده شده را نوعی تهدید برای خود تلقی کرده و علیه آن حمله ایمنی انجام میدهد. مولکولهای آزاد شده در حمله ایمنی نیز ممکن است منجر به بروز یا تشدید آکنه شوند.
از آنجایی که غذاهای بیشماری وجود دارد که سیستم ایمنی بدن میتواند به آنها واکنش نشان دهد؛ بهترین راه برای کشف غذاهای حساسیت زا مشورت با یک متخصص تغذیه و درخواست رژیم غذایی مخصوص است. آزمایشهای تشخیص حساسیت به مواد غذایی نیز میتوانند در تعیین غذاهای حساسیت زا به افراد کمک کنند.
کلام آخر
در مجموع، میتوان گفت رژیم غذایی هر فرد تأثیر بسیار مهمی در زیبایی و سلامت پوست او دارد. در این مقاله با غذاهایی که باعث جوش صورت می شوند آشنا شدیم. اما نکته مهم این است که لازم نیست به طور کامل از مصرف این مواد غذایی اجتناب نمود؛ چرا که لبنیات، اسیدهای چرب امگا 6 و دیگر خوراکیهای ذکر شده در این مقاله فوایدی نیز برای بدن دارند و در صورت کمبود آنها سلامتی فرد دچار مشکل خواهد شد. بهترین راه برای درمان جوش و آکنه ناشی از مواد غذایی این است که تعادل را در مصرف هر چیزی رعایت کنیم.
دیدگاه کاربران