سپتوپلاستی بینی چیست؟ | مراحل، عوارض، مراقبت ها

سپتوپلاستی بینی نوعی عمل جراحی است که به منظور رفع مشکلاتی مانند انحراف بینی، سینوزیت مزمن، خونریزی مداوم و پولیپ بینی انجام می‌شود. این جراحی بهترین راه درمان انحراف بینی بوده و انحراف سپتوم را کاملاً رفع می‌نماید. سپتوم همان دیواره‌ای است که از استخوان و غضروف تشکیل شده و بینی را به دو مجرا تقسیم می‌کند.

در این مقاله از مجله زیبا بمان، به بررسی جراحی سپتوپلاستی بینی می‌پردازیم. برای آشنایی با مراحل، عوارض و مراقبت های بعد از عمل سپتوپلاستی با ما همراه باشید.

مراحل جراحی سپتوپلاستی بینی

پیش از عمل جراحی، پزشک یا پرستار نکات لازم را با شما در میان خواهد گذاشت. ممکن است پزشک از شما بخواهد که آزمایشاتی مانند آزمایش خون، تست نوار قلب و عکس برداری با اشعه ایکس انجام دهید. او احتمالاً درباره حساسیت‌های دارویی و سوابق ابتلا به بیماری نیز سوال می‌کند؛ اما در صورتی که این اتفاق رخ نداد خودتان پزشک را از چنین مواردی مطلع نمایید.

به طور معمول جراحی سپتوپلاستی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. اما گاهی اوقات ممکن است پزشک با مشورت بیمار گزینه بی‌حسی موضعی را انتخاب نماید. در هر صورت، بیمار در حین جراحی دردی احساس نخواهد کرد. اگر قرار است که تحت بیهوشی عمومی عمل شوید، از شب قبل از جراحی هیچگونه غذا و مایعات مصرف نکنید. این کار منجر به جلوگیری از استفراغ و خفگی در حین بیهوشی می‌شود.

همچنین به مدت یک هفته قبل از عمل باید از مصرف داروهای رقیق کننده خون (مانند آسپرین و ایبوپروفن) خودداری نمود. این امر به دلیل کاهش خطر خونریزی بیش از حد در حین عمل انجام می‌شود. اگر نیاز به مصرف چنین داروهایی دارید، با پزشک خود مشورت نمایید.

در حین جراحی سپتوپلاستی، جراح ابتدا در یک سمت بینی برشی ایجاد می‌کند. سپس غشای محافظ سپتوم را برداشته و به سپتوم دسترسی پیدا می‌کند. در این مرحله تمامی عیوب سپتوم توسط جراح رفع می‌گردد. پس از قرار دادن سپتوم در محل مناسب و برداشتن قسمت‌های اضافی، دوباره غشای محافظ سر جای قبلی خود قرار داده می‌شود. گاهی اوقات جراح برای ثابت کردن سپتوم و غشای محافظ آن نیاز به بخیه زدن دارد. در غیر این صورت، پنبه و پانسمان کافی خواهد بود.

در بیشتر مواقع تمامی مراحل جراحی سپتوپلاستی طی 30 الی 90 دقیقه انجام خواهند شد.

عوارض جراحی سپتوپلاستی

اگرچه جراحی سپتوپلاستی کم خطر است، اما افراد پیش از انجام آن باید از عوارض جانبی احتمالی آگاهی داشه باشند. در صورت مشاهده موارد زیر به پزشک مراجعه نمایید:

خونریزی بیش از حد: مقداری خونریزی بعد از عمل کاملاً طبیعی است. اما در صورتی که خونریزی بینی شدید شود؛ فرد باید برای بند آوردن آن به پزشک مراجعه کند.

عفونت: از آنجایی که محیط بینی استریل نیست، ممکن است پس از جراحی عفونت رخ دهد.

بی حسی دندان و بینی: برخی اعصاب منتهی به لثه، دندان‌های جلویی و فک از بینی می‌گذرند. سپتوپلاستی خطر آسیب دیدگی این اعصاب و بی حسی مداوم را افزایش می‌دهد. این بی حسی معمولاً پس از چند ماه برطرف خواهد شد.

سوراخ شدن سپتوم: ممکن است در حین یا بعد از عمل جراحی سوراخ کوچکی در سپتوم ایجاد شود؛ به خصوص اگر عفونت رخ داده باشد. اگر سوراخ ایجاد شده منجر به خونریزی یا سایر عوارض مشابه شود، احتمال دارد که فرد به جراحی دوباره نیاز داشته باشد.

نشت مایعات نخاعی: اگرچه بسیار نادر است، اما جراحی سپتوپلاستی می‌تواند به مغز آسیب برساند. این امر منجر به نشت مایعی می‌گردد که وظیفه تغذیه مغز و نخاع را دارد. نشت مایعات نخاعی خود احتمال بروز عفونت را افزایش می‌دهد.

عدم رفع عیوب سپتوم: اگرچه بیشتر بیماران از عمل سپتوپلاستی بینی نتیجه مطلوبی می‌گیرند، اما درصد کمی از افراد نیز ممکن است تغییری در عیوب بینی خود احساس نکنند.

موارد دیگر: جراحی سپتوپلاستی در موارد بسیار نادری در حس بویایی و چشایی، صدا و بینایی فرد تاثیر نامطلوبی می‌گذارد.

به طور معمول، احتمال بروز مورد بالا بسیار کم است. با این حال بعد از جراحی سپتوپلاستی بینی، باید مراقب تغییرات فشار خون، ضربان قلب، تب، تغییر رنگ یا هر علامت غیرمعمول دیگر باشید.

مراقبت های بعد از عمل

حدود چند ساعت بعد از جراحی سپتوپلاستی می‌توانید به خانه برگردید، مگر اینکه اتفاق غیر منتظره‌ای رخ دهد. طبیعتاً بینی پس از عمل متورم، قرمز و پانسمان شده خواهد بود. به طور معمول، پانسمان بینی پس از 2 روز برداشته خواهد شد. تا سپری شدن این مدت و بهبودی نسبی بینی، تنفس باید از طریق دهان صورت بگیرد.

همچنین پس از جراحی ممکن است با کمی درد و خونریزی مواجه شوید. برای تسکین درد می‌توانید مسکن‌هایی را که پزشک برایتان تجویز کرده است مصرف نمایید. به خاطر داشته باشید که استفاده از داروهای رقیق کننده خون (مانند آسپرین و ایبوپروفن) بعد از عمل نیز ممنوع است؛ زیرا ممکن است افزایش خونریزی را به همراه داشته باشند.

رعایت نکات زیر برای بهبود سریع‌تر بینی و عدم بروز عوارض جانبی ضروری خواهد بود:

• تا چند هفته پس از عمل از انجام ورزش‌های سنگین مانند دویدن، بلند کردن وزنه و… خودداری نمایید. این ورزش‌ها فشار خون را افزایش داده و ممکن است موجب خونریزی شوند.
• در هنگام خوابیدن، سر خود را به کمک تعدادی بالش بالا نگه دارید. این امر به کاهش تورم کمک خواهد کرد.
• تا حداقل 3 روز بعد از جراحی سپتوپلاستی از فین کردن اجتناب نمایید.
• لباس‌های گشاد و دکمه دار به تن کنید. این کار باعث می‌شود که در حین تعویض لباس بینی با لباس برخورد نداشته باشد.
• از نوشیدن الکل و استعمال دخانیات اکیداً خودداری کنید.
• تا حد امکان از قرار گرفتن در مکان‌های شلوغ و پرتردد پرهیز نمایید؛ زیرا احتمال برخورد افراد با بینی شما در این مکان‌ها زیاد بوده و ممکن است دود سیگار و… نیز در محیط وجود داشته باشد.
• عجله‌ای برای برگشتن سرکار نداشته باشید.

زخم ناشی از جراحی پس از مدتی بهبود یافته و تنفس نیز به حالت قبلی خود باز می‌گردد. به طور میانگین، عیوب بینی حدود 85 درصد بیماران پس از جراحی سپتوپلاستی رفع می‌شود. با رعایت مراقبت های بعد از جراحی سپتوپلاستی که در این مقاله بیان شد، می‌توانید دوره نقاهت و بهبودی بینی را به راحتی پشت سر بگذارید.