احتمالاً می‌دانید که زانو درد ارتباط تنگاتنگی با وزن بدن دارد. اگرچه افراد لاغر هم زانو درد را تجربه می‌کنند، اما به طور کلی احتمال بروز درد و آسیب مفصلی در افرادی که اضافه وزن دارند بسیار بیشتر است. چرا که مفاصل بدن این افراد (به خصوص در ناحیه پا) مجبور به تحمل وزن و فشار بیشتری هستند. نتایج یک پژوهش نشان داد که حدود 4 درصد از افراد لاغر به زانو درد دچار می‌شوند؛ در حالی که این آمار در افراد چاق به حدود 20 درصد می‌رسد. به همین دلیل است که بسیاری از افراد مبتلا به اضافه وزن با زانو درد مواجه می‌شوند.
در ادامه این مقاله از مجله زیبا بمان، ارتباط زانو درد و چاقی را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید.
چاقی چگونه باعث زانو درد می شود؟
متعادل نگه داشتن وزن بدن فواید زیادی برای سلامتی دارد. برخی از مزایایی که کاهش وزن برای سلامتی زانوها فراهم می‌کند عبارت است از:
- کاهش فشار بر روی زانوها
- کاهش التهاب مفاصل
- کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مفصلی مختلف
به ازای هر نیم کیلویی که افراد دارای اضافه وزن از وزن خود کم می‌کنند، چیزی حدود دو کیلوگرم فشار از روی زانوهایشان برداشته می‌شود. این امر به این معناست که اگر تنها چهار کیلوگرم وزن کم کنید، حدود 16 کیلوگرم بار را از دوش زانوهای خود برداشته‌اید.
هر چه فشار کمتری به مفاصل زانو وارد شود احتمال ساییدگی، پارگی مفصل و آرتروز زانو کمتر می‌شود. در حال حاضر، پزشکان به منظور درمان زانو درد قبل از هر چیزی به بیمار توصیه می‌کنند وزن خود را کم کند. در گام‌های بعدی، می‌توان درد زانو را به کمک ورزش، تغذیه دارو و روش‌هایی از این قبیل برطرف کرد. در صورتی که فرد به سلامت مفاصل خود توجه کافی نداشته باشد و دیر اقدام به درمان کند، ممکن است به جراحی زانو احتیاج پیدا کند.
اما اضافه وزن دقیقاً چطور باعث زانو درد یا حتی آرتروز زانو می‌شود؟ در ادامه خواهیم دید.
افزایش التهاب در بدن
هنگامی که غضروف و مفاصل ناحیه زانو دچار ساییدگی و فرسودگی شوند، آرتروز زانو رخ می‌دهد. فشار طولانی مدت و بیش از حد روی مفاصل باعث التهاب و در نهایت، آرتروز می‌شود. تحقیقات اخیر نشان داده است که التهاب می‌تواند یکی از اصلی‌ترین عوامل رخ دادن آرتروز زانو باشد.
چاقی و اضافه وزن قادر است سطح التهاب را در بدن افزایش داده و موجب درد مفاصل شود. خوشبختانه، می‌توان با کاهش وزن این التهاب را کاهش داد و از بروز بیماری‌های مفصلی جلوگیری کرد. در یک پژوهش، افرادی که هر ماه حدود 1 کیلوگرم وزن کم کرده بودند را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که التهاب در بدن این افراد به طور قابل توجهی کاهش پیدا کرده بود.
ارتباط داشتن با سندرم متابولیک
دانشمندان دریافته‌اند که موارد زیر همگی با هم در ارتباط هستند:
- چاقی
- دیابت نوع 2
- بیماری‌های قلبی و عروقی
- فشار خون بالا
همه این موارد با هم «سندرم متابولیک» را ایجاد می‌کنند که آرتروز زانو نیز می‌تواند یکی از نشانه‌های آن باشد. در چاقی، دیابت، فشار خون بالا و … سطح بالایی از التهاب در بدن ایجاد می‌شود. در نتیجه، این امکان وجود دارد که فرد دچار درد زانو و سایر بخش‌های بدن شود.
پیروی از یک رژیم غذایی مناسب می‌تواند خطر سندرم متابولیک را کاهش دهد و از پیشرفت سریع آن جلوگیری کند. در پی بهبود یافتن سندرم متابولیک، درد مفاصل زانو نیز کمتر خواهد شد. رژیم غذایی افراد مبتلا به سندرم متابولیک باید شامل موارد زیر باشد:
- میوه‌ها و سبزیجات تازه که انواع آنتی اکسیدان‌ها و سایر مواد مغذی را برای بدن فراهم می‌کنند
- غذاهای غنی از فیبر مانند حبوبات، تخم مرغ و …
- روغن‌های سالم مانند روغن زیتون
در مقابل، غذاهایی که باید از آن‌ها اجتناب شود شامل موارد زیر است:
- خوراکی‌ها و غذاهای حاوی قند، چربی و نمک
- خوراکی‌ها و غذاهای خیلی فرآوری شده
- خوراکی‌ها و غذاهای حاوی چربی‌های اشباع و ترانس
اگر راجع به شخصی‌سازی رژیم مخصوص سندرم متابولیک سردرگم هستید، می‌توانید با متخصصان تغذیه معتبر در این باره مشورت کنید.
چگونه می توانیم وزن خود را کاهش دهیم؟
حتماً می‌دانید که اصلی‌ترین راه کاهش وزن، کنترل تغذیه است. بنابراین باید حتماً یک رژیم مناسب با شرایط جسمانی خود تهیه کرده و از آن پیروی کنید. طراحی رژیم باید توسط یک متخصص تغذیه ماهر صورت بگیرد؛ در غیر این صورت ممکن است آسیب‌های جبران ناپذیری به سلامتی‌تان وارد شود.
در کنار رژیم غذایی، ورزش کردن نیز می‌تواند به شما در کاهش وزن کمک کرده و خطر ابتلا به آرتروز زانو را کاهش دهد. ورزش‌های زیر می‌توانند به شما در این امر کمک کنند:
- پیاده روی
- دوچرخه سواري
- تمرینات قدرتی
- شنا
- یوگا
این ورزش‌ها علاوه بر اینکه در کاهش وزن موثر هستند، می‌توانند قدرت و انعطاف پذیری بدن را نیز بهبود ببخشند. بعلاوه، استرس را نیز به طرز قابل توجهی کاهش می‌دهند. استرس یکی از عوامل ایجادکننده التهاب در بدن است که می‌تواند درد زانو را بدتر کند.
چند نکته برای کاهش وزن
چند نکته دیگر وجود دارد که می‌تواند به شما در کاهش وزن کمک کند:
- در ظروف کوچک‌تری غذا بخورید.
- لقمه‌های کوچک‌تری بگیرید.
- کمی بعد از غذا خوردن به پیاده روی بروید.
- به جای پله برقی یا آسانسور، از راه پله استفاده کنید.
- غذاهای خانگی بخورید و به سراغ فست فود نروید.
- از قدم شمار استفاده کنید و خود را برای راه رفتن بیشتر به چالش بکشید.
رعایت نکات و راهکارهایی که در این مقاله بیان شد، می‌تواند به شما در کاهش وزن و حفظ سلامتی کمک شایانی کند. در صورتی که با تغذیه مناسب و ورزش‌های اصولی وزن خود را کنترل کنید، پس از مدتی خواهید دید که از درد زانو رهایی یافته‌اید. مبارزه با اضافه وزن می‌تواند شما را از بیماری‌های مفصلی مانند آرتروز حفظ کند و حتی احتمال بروز بیماری‌های قلبی، مغزی، گوارشی و … را نیز کاهش دهد.
دیدگاه کاربران