بیماری بینابینی ریه : علت،‌علائم، تشخیص و درمان آن!

مانند هر عضو دیگری در بدن ما، ریه‌های ما از نظر ادامه زندگی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. بنابراین، کوچک‌ترین مشکلی که ممکن است در ریه‌ها ایجاد شود، می‌تواند بر کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارد. یکی از این مشکلات، بیماری‌های بینابینی ریه است. تشخیص و درمان به موقع در بیماری بینابینی ریه که درمان آن دشوار و اغلب غیرقابل برگشت است، بسیار مهم می‌باشد.

بیماری بینابینی ریه چیست؟

بیماری بینابینی ریه را می‌توان به عنوان سخت شدن بافت ریوی توصیف کرد. ریه‌ها اندام‌های اسفنجی نرمی هستند که مسئول انتقال اکسیژن تمیز استنشاقی به رگ‌های خونی و تخلیه هوای ناپاک هستند. بافت ریوی سفت شده از رساندن اکسیژن تمیز به وریدها جلوگیری می‌کند و در نتیجه شکایاتی مانند تنگی نفس و سرفه ایجاد می‌کند. بیمارانی که از این عارضه رنج می‌برند معمولاً خلط زیادی ترشح نمی‌کنند. در مراحل پیشرفته، ظرفیت انتقال اکسیژن ریه‌ها به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد و ممکن است نارسایی تنفسی رخ دهد.

علائم بیماری‌های بینابینی ریه

شایع‌ترین علامت در طول این بیماری، تنگی نفس است. این تنگی نفس می‌تواند در زمان استراحت یا بعد از فعالیت اتفاق بیفتد. تنگی نفس نیز ممکن است با سرفه خشک همراه باشد. تغییر شکل ناخن نیز یکی از علائمی است که در برخی از بیماران مبتلا به بیماری بینابینی، به آن مبتلا می‌شوند. اگر این علائم در بیمار دیده شود، به این معنی است که آسیب غیرقابل برگشت ریه شروع شده است. از آنجایی که تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری‌ها حیاتی است، مراجعه فوری به پزشک برای بیمارانی که این علائم را دارند، بسیار مفید است.

علت بیماری‌های بینابینی‌ریه چیست؟

بیماری‌های بینابینی ریه می‌توانند به دلیل عفونت‌ها، علل ژنتیکی، بیماری‌های قلبی و بیماری‌های روماتولوژیکی ایجاد شوند. می‌توان به سه دلیل مختلف برای ابتلا به بیماری بینابینی ریه اشاره کرد. دلایل محیطی، داروهای مصرفی و بیماری‌های مختلف. دریافت پرتودرمانی، استنشاق مدفوع پرندگان یا حیوانات، قرار گرفتن در معرض گرد و غبار سیلیس یا الیاف آزبست را می‌توان به عنوان عوامل محیطی ذکر کرد.

شیمی درمانی، برخی از داروهای مورد استفاده در بیماری‌های قلبی و یا برخی آنتی بیوتیک‌ها را نیز می‌توان از عوامل این بیماری نشان داد. در نهایت، بیماری‌هایی که بر سیستم ایمنی تأثیر می‌گذارند مانند سندرم شوگرن، سارکوئیدوز و آرتریت روماتوئید نیز می‌توانند باعث بیماری‌های بینابینی ریه شوند.

عوامل خطر در ابتلا به بیماری بینابینی چیست؟

افرادی که در مشاغلی که در معرض گرد و غبار یا مواد شیمیایی قرار دارند، بیماران مبتلا به ریفلاکس کنترل نشده و بیمارانی که برای درمان سرطان تحت شیمی درمانی و رادیوتراپی قرار می‌گیرند در گروه خطر قرار دارند. همچنین، احتمال ابتلا به بیماری بینابینی ریه در افرادی که سیگار می‌کشند، بسیار بیشتر از افرادی است که سیگار نمی‌کشند. در صورت عدم درمان، بیماری‌های بینابینی ریه می‌تواند منجر به بیماری‌های جدی‌تری مانند فشار خون ریوی، نارسایی قلبی یا نارسایی تنفسی شود. بنابراین تشخیص و درمان به موقع بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است.

تشخیص بیماری بینابینی ریه

برای تشخیص صحیح، مشورت با متخصص بیماری‌های قفسه سینه بسیار مهم است. تاریخچه پزشکی دقیق و معاینه فیزیکی برای رد علل شناخته شده بیماری بینابینی ریه و بررسی بیماری‌های همراه، مصرف دارو، قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی و سابقه خانوادگی ضروری است. در بیماری‌های مشکوک، ارزیابی با توموگرافی ریه مهم است. در برخی از بیماران، تنها با مشاهده ویژگی‌های توموگرافی می‌توان تشخیص داد. اما در بیمارانی که توموگرافی برای آنها کافی نیست، تشخیص با بیوپسی ریه انجام می‌شود. تست‌های عملکرد ریوی و تست‌های راه رفتن در ارزیابی شدت بیماری مفید هستند. تعدادی آزمایش و ارزیابی تشخیصی برای درک وجود فیبروز ریه انجام می‌شود.

درمان بیماری‌های بینابینی ریه

ضخیم شدن بافت ریه معمولاً یک مشکل غیرقابل برگشت است. اگرچه روش‌های درمانی به کار رفته در این فرآیند پیشرفت بیماری را کند می‌کنند، اما نمی‌توانند به طور کامل آن را متوقف کنند. بنابراین، بیماران مبتلا به این بیماری ممکن است هرگز نتوانند از ریه‌های خود با ظرفیت کامل استفاده کنند. بنابراین در چنین مواردی پیوند ریه برای بیماران توصیه می‌شود. هدف اصلی از درمان‌های اعمال شده، جلوگیری از پیشرفت بیماری و افزایش کیفیت زندگی بیمار است. برای این کار بسته به سن و شرایط بیمار می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد: اکسیژن درمانی، دارو درمانی، روش‌های جراحی و توانبخشی ریوی.

کلام آخر

در هنگام تشخیص بیماری‌های بینابینی ریه، گوش دادن به شرح حال بیماران و تجزیه و تحلیل شکایات آنها بسیار مهم است. از آنجایی که سرفه خشک و تنگی نفس را می‌توان در بسیاری از بیماری‌های ریوی مشاهده کرد، روش‌های معاینه پیشرفته مانند آزمایش خون، اکوکاردیوگرافی، توموگرافی کامپیوتری، اسپیرومتری، اکسیمتری، برونکوسکوپی، بیوپسی و لاواژ برونکوآلوئولار ممکن است در تشخیص بیماری بینابینی ریه مورد نیاز باشد.

اسکار ریه ناشی از بیماری بینابینی ریه، قابل التیام نیست و درمان‌ها همیشه نمی‌توانند از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند. هدف اصلی درمان‌های بیماری بینابینی ریه، بهبود کیفیت زندگی بیماران و کند کردن پیشرفت بیماری است. اکسیژن درمانی، بازتوانی ریوی، دارو و گزینه‌های جراحی را می‌توان با توجه به سن، شکایات، وضعیت سلامت عمومی و ترجیحات بیمار ارزیابی کرد. بهتر است برای تشخیص بیماری و روش درمان آن، توسط یک متخصص ریه معاینه شوید.