افسردگی یک اختلال روحی روانی است که خیلی از انسان ها حداقل در یک مقطع از زندگی خود با آن دست و پنجه نرم می کنند. افسردگی اگر به موقع و علمی درمان نشود می تواند پیامدهای جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. این موضوع نشان می دهد که اهمیت شناخت افسردگی بالاست و باید روی آن مطالعه و تحقیق نمود. در مقاله ای که پیش روی شماست قرار است به چیستی افسردگی و بهترین راه های رهایی از آن بپردازیم. اگر شما هم در مقطعی درگیر این اختلال بودید یا هم اکنون با آن دست و پنجه نرم می کنید در بخش کامنت ها تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
فهرست مقالات
افسردگی چیست؟
تعریف افسردگی چیز پیچیده و غیر قابل فهمی نیست. بی علاقگی به اموری که قبلا دوست داشتیم آن ها را انجام دهیم، غمگین بودن، کاهش تمرکز، خستگی دائمی و نشانه های مشابه اگر بیشتر از دو هفته همراه با یک فرد باشند آن فرد مشکوک به افسردگی است. این که علائم افسردگی را بشناسیم یکی از مهم ترین نکات برای مقابله با آن است.
مهم ترین علائم و شاخصه های افسردگی
افسردگی علائم و شاخصه های مختلفی دارد که برخی از برخی دیگر مهم تر هستند. احساس غم، پوچی و ناامیدی، بی علاقه بودن به کارهایی که قبلا دوستشان داشتیم، رنجیدن از مسائل پیش پا افتاده، از کوره در رفتن های عجیب، پرخوابی یا کم خوابی، احساس خستگی دائمی حتی وقتی کار خاصی انجام نداده ایم، اختلال در اشتها، اضطراب و بی قراری، عذاب وجدان و احساس گناه کردن برای کارهای کوچکی که در گذشته حتی گذشته دور رخ داده است، نداشتن تمرکز کافی، کاهش قدرت حل مسئله و تصمیم گیری، دردهای جسمی بدون دلیل و در نهایت فکر کردن به خودکشی مهم ترین علائم افسردگی هستند. گفتن این نکته ضروری است که منظور ما از بیان این نکات این نیست که هرکسی به یک یا چندتا از آن ها مبتلا شده الزاما افسردگی دارد. تشخیص این که شما افسرده هستید یا نیستید به عهده روانپزشک یا روانشناس متخصص است.
یک فرد چرا افسرده می شود؟
افسردگی می تواند به سراغ هرکسی برود و به شرایط خوب و بد زندگی خیلی مرتبط نیست. اولین علتی که باعث می شود یک فرد افسرده شود تغییر برخی مواد شیمیایی در مغز است. این مواد که سروتونین یکی از آن هاست می توانند روی خلق و خوی فرد تاثیر بگذارند. از عوامل تاثیرگذار دیگر روی این که فرد به افسردگی مبتلا شود عامل ژنتیک و وراثت است. تاثیرگذاری ژنتیک در ابتلای افراد به افسردگی بالاست. شخیصت افراد از دیگر عواملی است که می تواند باعث ابتلای آن ها به افسردگی شود. افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند، افرادی که در مدیریت استرس ناتوان هستند، افراد بدبین، شکاک و… بیشتر در معرض استرس هستند و این موضوعات همه به شخصیت آن ها بازمی گردد. آخرین و مهم ترین عاملی که باعث می شود یک فرد افسرده شود عوامل محیطی است. احتمال ابتلای به افسردگی در افرادی که در معرض خشونت، فقر، سوءاستفاده، تبعیض و موارد اینچنینی قرار گرفته اند بیشتر از بقیه است.
انواع افسردگی
افسردگی هم مانند خیلی از بیماری های روحی دارای انواع مختلفی است و به شکل های متفاوتی بروز می کند. در ادامه قصد داریم انواع مختلف افسردگی را برایتان شرح دهیم.
افسردگی دوره ای مزمن
دیستایمی نوعی افسردگی مزمن است که شدت آن بسیار پایین است. این نوع از افسردگی باعث می شود که فرد دارای احساس دائمی و خفیف افسردگی کند و بعضی اوقات هم هیچ علائمی نداشته باشد. این افسردگی اگرچه علائم شدیدی ندارد اما می تواند تا دو سال فرد را گرفتار کند. گاهی این افسردگی آنقدر با فرد همراه می شود که فرد گمان می کند برخی از علائم آن مثل بی حوصله بودن بخشی از شخصیت اوست. کسانی که به این مدل افسردگی مبتلا هستند ممکن است به انواع دیگر افسردگی نیز مبتلا شوند.
افسردگی خفیف تا متوسط
شایع ترین نوع افسردگی، نوع خفیف آن است. این افسردگی در زندگی روزمره فرد اختلال ایجاد می کند و شادی و انگیزه او را می گیرد. در افسردگی متوسط همان علائم افسردگی خفیف شدت بیشتری پیدا می کند. کم شدن اعتماد به نفس و عزت نفس در هر دوی این مدل های افسردگی ظاهر می شوند.
افسردگی شدید
افسردگی شدید نسبت به مدل های قبلی افراد کمتری را درگیر خود می کند. علائم این مدل افسردگی بسیار شدید هستند و فرد را کلافه می کنند. افسردگی شدید باید سریعا درمان شود چرا که سهل گرفتن این موضوع می تواند باعث ایجاد خطرات اجتماعی و جسمی برای فرد شود.
افسردگی آتیپیک
افسردگی آتیپیک یا غیر معمول، مانند همان افسردگی معمولی با این تفاوت که الگوی رفتاری خاصی دارد. این مدل افسردگی را می توان راحت تر درمان کرد به شرطی که در مراحل ابتدایی شناسایی شود. افرادی که به این افسردگی مبتلا هستند وقتی در یک فضای خوب مثل جمع دوستان یا تحت تاثیر یک اتفاق خوب قرار می گیرند یک خوشی موقت را تجربه می کنند ولی بعد از آن دوباره به حالت غمگین و افسرده خود باز می گردند. از دیگر علائم این افسردگی، افزایش وزن، افزایش اشتها، خواب بیش از اندازه، احساس سنگینی دست و پا و حساس شدن شخص به این که توسط دیگران ترد شود می باشد.
افسردگی فصلی
افسردگی فصلی با کوتاه شدن ساعات روز در زمستان در برخی افراد بروز پیدا می کند. اختلال عاطفی فصلی، تقریبا 1 تا 2 درصد جامعه را درگیر خود می کند که بخش زیادی از این افراد را زنان و جوانان تشکیل می دهند. کسی که به این افسردگی مبتلاست حس می کند در این فصل به شخص دیگری تبدیل شده است و علائمی مثل ناامیدی، غم، استرس و بی حالی در او ظهور می کند.
افسردگی پس از زایمان
این افسردگی معمولا دو هفته بعد از زایمان خود را نشان می دهد. معمولا کسانی که به افسردگی پس از زایمان مبتلا می شوند در دوران بارداری هم به افسردگی مبتلا شده بودند. علائمی مثل غم و اندوه، اضطراب، بی حوصلگی، ترس از دست دادن کودک و ترس های شبیه به این از علائم افسردگی پس از زایمان هستند. افسردگی پس از زایمان باید به موقع درمان شود و بی توجهی به آن ممکن است نگهداری از کودک را برای مادر سخت و طاقت فرسا کند.
افسردگی سایکوتیک
این افسردگی زمانی رخ می دهد که فرد مبتلا به افسردگی به یک بیماری روانی دیگر مثل توهم شدید نیز مبتلا باشد. توهم ممکن است به دیدن و شنیدن چیزهایی که بقیه نمی بینند ختم شود. همچنین توهم داشتن بیماری و فقر و همچنین انجام گناهان بزرگ از دیگر توهماتی است که فرد مبتلا به افسردگی سایکوتیک ممکن است با آن ها مواجه شود.
آیا می توان از افسردگی پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از افسردگی راهی دقیق و مطمئن وجود ندارد، با این وجود کارهایی ممکن است خطر ابتلا به آن را برای برخی افراد کاهش دهند. تقویت اعتماد به نفس، تقویت صبر، کنترل استرس، ورزش کردن و داشتن فعالیت جسمانی، سپری کردن وقت با جمع های خانوادگی و دوستانه، صحبت کردن با افراد متخصص در مواقع بحرانی و سخت، مصرف نکردن مواد مخدر و داروهای روانگردان و مراجعه به روانشناس متخصص در صورت مشاهده اندک علائم افسردگی از جمله کارهایی هستند که به کم کردن خطر ابتلا به افسردگی کمک می کنند.
چگونه می توان افسردگی را تشخیص داد؟
تنها راه تشخیص افسردگی این است که پس از مشاهده علائم به پزشک مراجعه کنید. پزشک متخصص با پرسیدن سوال ها و انجام دادن ارزیابی هایی این تشخیص را خواهد داد که شما به افسردگی مبتلا هستید یا خیر. در ادامه کارهایی که پزشک متخصص در این رابطه برای تشخیص افسردگی انجام می دهد را توضیح خواهیم داد.
معاینه بدنی
افسردگی خیلی وقت ها با یک مشکل دیگر در زمینه سلامتی فیزیکی فرد در ارتباط است. پزشک برای این که این موارد را تشخیص دهد نسبت به معاینه بدنی فرد اقدام می کند. آزمایشاتی مثل آزمایش تیروئید از آزمایشاتی هستند که پزشک برای معاینه بدنی بیمار ممکن است تجویز کند.
ارزیابی روانپزشکی
متخصص اعصاب و روان یک سری پرسش های نامه های تشخیصی برای بیمار استفاده می کند تا بتواند سلامت روانی او را ارزیابی کند. این پرسش ها معمولا درباره علائم، افکار، احساسات و الگوهای رفتاری بیمار است.
DSM-5
انجمن روانپزشکی آمریکا یک دفترچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی منتشر کرده است که نام آن DSM-5 است. روانشناس ممکن است معیارهای ذکر شده را در این دفترچه جستجو کند تا بتواند تشخیص قطعی و درست در رابطه با افسردگی فرد بدهد.
بهترین راه های درمان افسردگی
اولین و مهم ترین نکته این است که برای درمان افسردگی باید حتما به روانپزشک یا روانشناس مراجعه کنید و از راهنمایی های آن ها بهره بگیرید. به طور کل افسردگی راه های درمانی مختلفی دارد ولی همه روش های آن مورد پسند افراد نیستند چرا که برخی روش ها مثل مصرف دارو ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد. در ادامه برخی از بهترین راه های درمان افسردگی را برایتان بر می شمریم.
درمان غیر دارویی افسردگی
افسردگی های خفیف و متوسط را می توان با تغییر سبک زندگی و متعاقبا تغییر نگاه به زندگی تا حدودی درمان کرد. شاید این یک درمان قطعی برای افسردگی نباشد ولی به راستی توانایی فرد را برای مقابله با افسردگی بالا می برد.
داشتن تغذیه سالم اولین گام برای داشتن یک سبک زندگی سالم است. وجود مقدار کافی سبزیجات، میوه، غلات و پروتئین در رژیم غذایی از یک طرف و از مصرف حداقلی غذاهای سرخ کردنی، شکر و نمک رژیم غذایی سالم را ضمانت خواهد کرد.
داشتن محیط زندگی زیبا نیز از عواملی است که روحیه انسان را بهبود می بخشد. اگر دکوراسیون خانه تان را طوری بچینید که خانه تان کوچک به نظر برسد این قطعا در روحیه شما تاثیر منفی خواهد گذاشت. دیوارهای یکدست سفید یا یکدست تیره نیز می توانند روحیه را خراب کنند.
توصیه ما این است که یک سر به سایت زیار دکور بزنید و با خرید پوستر دیواری، خرید پارکت و خرید کاغذ دیواری فضای خانه تان را شاد و دلنشین کنید. این پوستر دیواری ها و کاغذ دیواری ها دارای طرح و نقش های مختلفی هستند که می توانید با استفاده از انواع شاد آن و حتی عکس خود یا فرزنداتان به تقویت روحیه خود برای مقابله با افسردگی کمک کنید.
خوب خوابیدن از دیگر نکاتی است که به مقابله با افسردگی کمک می کند. تنظیم ساعت خواب یعنی خوابیدن و بیدار شدن در ساعت هایی مشخص که باعث می شود بدن انرژی لازم برای مقابله با افسردگی را پیدا کند. از طرفی کم خوابی یکی از مواردی است که عامل بوجود آمدن افسردگی شناخته می شود و با کنترل خواب می توان از آن جلوگیری کرد.
ورزش کردن یکی دیگر از مواردی است که انجام آن حتما به افراد افسرده توصیه می شود. منظور از ورزش الزاما دنبال کردن یک ورزش به صورت حرفه ای نیست و زیاده روی در انجام آن می تواند شرایط را حتی بدتر کند. یک پیاده روی کوتاه ولی مستمر می تواند در برخی از افراد تاثیرات مثبتی داشته باشد. یکی از مواردی که باعث ترشح سروتونین در بدن می شود ورزش کردن است. این انتقال دهنده عصبی در انسان باعث ایجاد شادی می شود.
دوری کردن از عادات ناسالم نیز یکی از عناصر سبک زندگی سالم است. مصرف بیش از حد کافئین، الکل، مواد مخدر و سیگار می تواند باعث ایجاد و تداوم افسردگی در فرد شود.
دیگر راه های درمان افسردگی
اگر روش های درمان غیر دارویی افسردگی برای شما فایده نداشتند وقت آن می رسد که سراغ روش های دارویی و روانپزشکی بروید. مراجعه به یک روان درمانگر یا روانپزشک و روانشناس اولین کاری است که باید در این زمان انجام دهید.
تنها متخصص است که حق دارد داروهای ضدافسردگی برای بیمار تجویز کند چرا که این داروها قدرتمند هستند و در صورت مصرف نادرست می توانند تاثیرات منفی روی او بگذارند. استفاده درست از دارو با تجویز روان درمانگر و روانپزشک می تواند برای بهبود افسردگی مفید باشد.
دیدگاه کاربران