میزان ساخت کلاژن و الاستین در پوست با افزایش سن کاهش مییابد و عوامل محیطی مانند آلودگی و اشعه ماوراء بنفش این روند را تسریع میکنند. در سالهای اخیر، روشهای غیرتهاجمی جوانسازی پوست، بهویژه ترکیب دو روش PRP صورت و میکرونیدلینگ صورت، مورد توجه فراوان قرار گرفته است. PRP با استفاده از خون خود بیمار انجام میشود که حاوی غلظت بالایی از پلاکت و فاکتورهای رشد است که پس از فرآوری و سانتریفیوژ به پوست تزریق میشود. این فاکتورها با تحریک فیبروبلاستها و فرآیندهای ترمیم طبیعی، باعث افزایش تولید سلولهای جدید و تقویت ساختار ماتریس خارج سلولی میشوند.
میکرونیدلینگ نیز شامل ایجاد آسیبهای کنترلشده و ریز به سطح پوست با دستگاههای مخصوص است؛ این آسیبهای میکرونی سازوکار التیام طبیعی پوست را فعال و تولید کلاژن و الاستین را افزایش میدهند. در ادامه، به بررسی علمی هر روش و مزایای ترکیب آنها میپردازیم.
فهرست مقالات
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) چیست و چگونه عمل میکند؟
پلاسمای غنی از پلاکت Platelet-Rich Plasma یا به اختصار PRP بخشی از خون خود فرد است که غلظت پلاکت و عوامل رشد آن به طور مصنوعی افزایش داده میشود. به این ترتیب، پلاکتهای موجود در PRP با آزادسازی فاکتورهای رشدی مانند PDGF، VEGF، TGF-β و EGF محل تزریق را تحریک میکنند این فاکتورها موجب افزایش تحریک و تقسیم سلولی در پوست میشوند. به بیان دیگر، PRP از طریق تشویق تولید سلولهای جدید پوستی، تسریع روند بازسازی بافت و افزایش سنتز کلاژن و الاستین، استحکام و خاصیت ارتجاعی پوست را بهبود میبخشد.
نحوه انجام PRP
مراحل انجام PRP صورت بدینصورت است که ابتدا مقدار کمی خون از بیمار گرفته و در دستگاه سانتریفیوژ چرخانده میشود تا پلاکتها از سایر اجزای خون جدا شوند. سپس بخش غنی از پلاکت (که محلولی غلیظ از پلاکتها و پلاسما است) به نواحی مورد نظر صورت تزریق میشود. کاربردهای PRP صورت شامل بهبود بافت پوست، کاهش چینوچروکهای ظریف، افزایش شفافیت پوست، و حتی بهبود جای جوش است. بهعنوان مثال، مطالعات نشان دادهاند که PRP میتواند به روشن شدن پوست، حجیمسازی نواحی لاغر صورت و کاهش ظاهر زخمهای آکنه کمک کند.
عوارض جانبی PRP و دوره نقاهت
عوارض جانبی PRP معمولاً خفیف و گذرا هستند. در محل تزریق ممکن است قرمزی، تورم ملایم یا کبودی مختصر دیده شود. درد یا احساس سوزنسوزن شدن نیز ممکن است تا چند ساعت پس از درمان ادامه یابد. به دلیل استفاده از خون خود فرد (اتوگنوس بودن ماده تزریقی)، خطر واکنش آلرژیک عملاً صفر است؛ با این حال، احتمال نادر عفونت یا التهاب موضعی در صورت رعایت نکردن اصول بهداشتی وجود دارد.
به طور کلی، دوره نقاهت پس از PRP بسیار کوتاه است و معمولاً فرد میتواند بلافاصله یا روز بعد به فعالیتهای عادی خود بازگردد. برای مثال کلینیک کلیولند گزارش میدهد که پس از لیفت با PRP معمولاً نیاز به استراحت طولانی نیست و افراد میتوانند بلافاصله فعالیتهای معمول روزمره خود را از سر بگیرند
میکرونیدلینگ صورت چیست و چه مزایایی دارد؟
میکرونیدلینگ (معروف به درمان القای کلاژن) یکی از انواع روشهای جوانسازی است که با استفاده از دستگاه یا غلتک سوزنی، هزاران کانال میکرونی کنترلشده در پوست ایجاد میکند. این کار، واکنشهای میکروسکوپی طبیعی التیام را تحریک کرده و بهطور چشمگیری تولید کلاژن و الاستین را افزایش میدهد. مکانیسم اثر میکرونیدلینگ کاملاً شناختهشده است؛ با ایجاد آسیبهای ریز به لایههای سطحی پوست، بدن وارد فاز ترمیم میشود و در پاسخ به این آسیبها، کلاژن جدید و فیبرهای الاستین تولید میکند. نتیجه این فرایند، پوستی سفتتر، صافتر و شادابتر با بهبود بافت و رنگ طبیعیتر است
کاربردهای میکرونیدلینگ
میکرونیدلینگ صورت برای درمان جای جوش (آکنه)، خطوط ریز و چینوچروک، ناهمواری و لکهای رنگی پوست و حتی ترکهای پوستی (استریا) اثربخشی بالایی دارد. این روش برای انواع مختلف پوست قابل انجام است و به دلیل حفظ لایههای سالم پوست در اطراف نواحی درمان، نسبت به روشهای تهاجمیتر (مانند لیزرهای فرکشنال یا درم ابریژن) دوره نقاهت کوتاهتر و عوارض کمتری دارد. یکی از مزایای مهم میکرونیدلینگ این است که دوره بهبود سریعی دارد؛ قرمزی پوست معمولاً طی چند ساعت یا حداکثر چند روز برطرف میشود و فرد میتواند به سرعت به زندگی روزمره بازگردد.
عوارض میکرونیدلینگ
عوارض معمول میکرونیدلینگ جزئی و موقتی است. شایعترین واکنش، قرمزی پوست (اریتم) است که بلافاصله بعد از درمان ظاهر میشود و معمولاً طی چند ساعت تا چند روز برطرف میشود. همچنین ممکن است ورم خفیف و افزایش حساسیت موضعی در پوست دیده شود که معمولاً با کمپرس سرد و رعایت مراقبتهای بعدی به سرعت فروکش میکند. در برخی افراد، بهویژه پوستهای تیرهتر، احتمال بروز تغییر رنگ موقت (هیپرپیگمانتاسیون) وجود دارد که در عرض چند هفته بهبود مییابد .
احتمال بروز عفونت پس از میکرونیدلینگ نادر است، اما در صورت رعایت نکردن مسائل بهداشتی، امکان ایجاد عفونت باکتریایی وجود دارد. به همین دلیل انتخاب پزشک یا متخصص آگاه، استفاده از مواد ضدعفونیکننده و پیگیری دقیق مراقبتهای پس از درمان برای کاهش عوارض ضرورت دارد. در مجموع، میکرونیدلینگ بهعنوان یک روش بسیار ایمن شناخته میشود که حتی در مقایسه با لایهبرداریهای عمیق، آسیب کمتری به اپیدرم وارد میکند و دوره بهبود کوتاهتری دارد
مزایای ترکیب میکرونیدلینگ و PRP
چندین تحقیق نشان دادهاند که ترکیب همزمان PRP با میکرونیدلینگ میتواند اثربخشی درمان را به طرز چشمگیری افزایش دهد. ایده اصلی این ترکیب به این صورت است که میکرونیدلینگ با ایجاد منافذ ریز در پوست، مسیر نفوذ عمقیتر فاکتورهای رشد موجود در PRP را فراهم میکند. در نتیجه،PRP بهتر جذب لایههای زیرین پوست شده و روند بازسازی بافت در محل درمان تسریع میشود. به همین دلیل این دو روش یکدیگر را تکمیل میکنند و اثر همافزایی دارند. در یک مطالعه مروری معتبر اعلام شده است که «ترکیب میکرونیدلینگ با PRP بهطور قابل ملاحظهای در بهبود جوانسازی پوست مؤثر است».
مطالعات بالینی نیز تاییدکننده این موضوع هستند. برای مثال، در یک مطالعه کنترلشده با مقایسه دو نیمرخ پوست صورت، شرکتکنندگان در نیمی از صورت میکرونیدلینگ معمولی و در نیم دیگر، میکرونیدلینگ همراه با تزریق PRP دریافت کردند. نتایج نشان داد که ترکیب میکرونیدلینگ و PRP بهبودهای معنیداری در جوانسازی نسبت به میکرونیدلینگ تنها داشته است؛ بهگونهای که افزایشی در ضخامت اپیدرم و شکلگیری کلاژن منظم مشاهده شد که پس از درمان ترکیبی قویتر از روش تکی بود.
همچنین در مطالعه دیگری مشخص شد نتایج کلی درمان وقتی از میکرونیدلینگ همراه با PRP استفاده میشد بهتر است؛ به طوری که نتایج درمان ترکیبی بهبود بیشتری در بافت پوست، دوام اثر و رضایت بیمار نشان دادهاند. این یافتهها حاکی از آن است که ترکیب PRP و میکرونیدلینگ میتواند نتایج چشمگیری در بازسازی و جوانسازی پوست ایجاد کند.
با این حال، بررسیهای اخیر هشدار دادهاند که هنوز به شواهد بالینی قاطع در مورد اثرات بلندمدت این ترکیب دست نیافتهایم. به عبارت دیگر، اگرچه تجربیات بالینی و برخی مطالعات از تاثیر مثبت ترکیب این دو روش خبر میدهند، ولی برای جمعبندی علمی قطعی نیاز به تحقیقات گستردهتر و با کیفیت بالاتر است؛ با این وجود، ترکیب میکرونیدلینگ و PRP امروزه در بسیاری از کلینیکها بهعنوان درمانی کمخطر و مؤثر برای بهبود استحکام و شفافیت پوست و کاهش علائم پیری مورد استفاده قرار میگیرد. مرکز تخصصی پوست بایودرم نیز با بهرهگیری از پروتکلهای استاندارد، این روش ترکیبی را برای تقویت نتایج درمانی و افزایش رضایت بیماران ارائه میدهد.
جدول مقایسه کلیدی: PRP صورت در برابر میکرونیدلینگ صورت
میکرونیدلینگ صورت |
PRP صورت |
ویژگی |
ایجاد آسیبهای میکروسکوپی کنترلشده با سوزنهای بسیار ریز که پروسه ترمیم طبیعی پوست و تولید کلاژن را فعال میکند |
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت سرشار از فاکتورهای رشد که باعث تحریک تولید سلولهای پوستی، کلاژن و الاستین میشود |
مکانیسم |
درمان جای جوش (آکنه)، خطوط ظریف و چینوچروک، لکها و ناهمواریهای پوستی |
بهبود بافت پوست، روشنسازی پوست، کاهش چینوچروک و جای جوش |
موارد کاربرد |
روش کمتهاجمی با دوره نقاهت کوتاه، مناسب برای انواع پوست، اثربخشی بالا در جوانسازی با آسیب کمتر به لایههای سالم پوست |
استفاده از خون خود بیمار (بدون واکنش آلرژیک)، تقویت اثر سایر روشها و نتایج طبیعی و طولانیمدت |
مزایا |
قرمزی و ورم موقت پوست، در برخی افراد احتمال بروز تغییر رنگ موقت (هیپرپیگمانتاسیون) یا عفونت سطحی در صورت عدم مراقبت مناسب |
تورم، کبودی و درد خفیف در محل تزریق؛ احتمال بسیار پایین عفونت یا واکنش آلرژیک به مواد بیحسکننده. |
عوارض جانبی |
کوتاه؛ قرمزی و حساسیت خفیف پوست معمولاً طی چند روز برطرف میشود و به بهداشتی ساده نیاز دارد |
بسیار کوتاه؛ بازگشت به فعالیتهای عادی معمولاً بلافاصله یا طی چند ساعت امکانپذیر است |
دوره نقاهت |
نتیجهگیری
میکرونیدلینگ و PRP هر یک بهتنهایی روشهای موثری برای تحریک بازسازی پوست و کاهش علائم پیری هستند. ترکیب این دو روش با ایجاد کانالهای نفوذ عمیق برای فاکتورهای رشد و استفاده از مزایای هر دو، میتواند تاثیرات درمانی مضاعف ایجاد کند و نتایج چشمگیری در استحکام، شادابی و یکنواختی رنگ پوست به دنبال داشته باشد. اگرچه شواهد علمی هنوز در حال تکمیل است، اما مطالعات موجود و تجربه کلینیکی نشان میدهند که این ترکیب بهویژه برای بهبود جای زخم آکنه و کاهش چینوچروکهای سطحی بسیار مؤثر است.
با انتخاب پزشکان متبحر و رعایت اصول بهداشتی، ریسک عوارض نیز به حداقل میرسد. در مراکز تخصصی پوست از جمله « مرکز تخصصی پوست بایودرم »، این درمان ترکیبی به عنوان یکی از جدیدترین خدمات غیرجراحی جوانسازی پوست ارائه میشود. در مجموع، ترکیبPRP صورت و میکرونیدلینگ صورت میتواند گزینهای عالی برای افرادی باشد که به دنبال روشهای کمخطر و در عین حال کارآمد برای جوانسازی و تقویت استحکام پوست خود هستند.
دیدگاه کاربران